Yaralanma sonrası spora dönüş zamanı

[binali]

Reklam Alanı

YARALANMA SONRASI SPORA DÖNÜŞ ZAMANI

Yaralanma sonrası tedaviyi takiben spora dönüş zamanı ile ilgili verilecek doğru karar sorunun tekrarlamaması açısından önem taşımaktadır. Spora dönüş zamanına karar vermek için kriterler genel olabileceği gibi spora özel de olabilir. Eğer sporcunun yaralanma öncesi genel dayanıklılık, kuvvet, esneklik vb. test sonuçları var ise karşılaştırma yaparak karar vermek daha kolaydır. Dolayısıyla sporcuların periyodik olarak testlerden geçmeleri antrenmanlarını yönlendirmek yanında olası yaralanmalarında spora dönüş sürecinde hedefleri belirlemek açısından da önem taşımaktadır. Kriterler genel olarak değerlendirildiğinde;
- Ağrının ortadan kalkması,
- İlgili bölge eklem hareket açıklığının tam olması,
- İlgili bölgenin kas kuvvetinin karşı taraf veya yaralanma öncesi kuvvet değerlerinin en az %80’nine ulaşması,
- Yaralanma sonrası oluşan kaygının azalmış olması gerekir.

Bu kriterlerin oluşması durumunda öncelikli olarak genel dayanıklılık, kas kuvvet ve dayanıklılığı, propriyosepsiyon, esneklik çalışmalarına geçilmelidir. Takiben spora özgü yeteneklerin (çabukluk, teknik vb.) gereken veya yaralanma öncesi duruma getirilmesine dönük çalışmalar yapılmalıdır. Gerekli şartlar sağlanmadan yarışma vb. aktivitelere girilmemelidir. Bu şartlar oluşmadan katılınan yarışma vb. aktivitelerde tekrar yaralanma riskinin yüksek olması yanında başarılı olma şansının da oldukça zayıf olduğu bilinmelidir.
Menüsküsler diz içinde uyluk ve kaval kemiklerinin eklem yüzeyleri arasında bulunan kıkırdak yapıda C- ve O- şeklinde yastıkçıklardır. Çeşitli yöndeki kuvvetlerin etkisi altında menüsküsler yırtılabilir. Sanılanın aksine sadece sporcularda değil dizini herhangi bir şekilde zorlamış olan herkeste görülebilir. Örneğin sürekli diz çöküp kalkan kişilerde... Bu yırtıklar bazen yaşlanma veya yapısal bozukluklar sonucunda kendiliğinden de gelişebilir.
Menüsküsler kıkırdak yapısında oldukları için iç kısımları kan damarlarından yoksundurlar. Bu nedenle bu bölgede oluşan yırtıklar iyileşmezler. Yırtığın olması dizde ağrı, kilitlenme, hareket kısıtlılığı ve sıvı toplanması gibi çeşitli şikayetlerin oluşmasına neden olur. Uzun dönemde ise bu yırtığın kalması dizin kendi içinde bozulmaya yol açar. Diz içinde ilerleyici hasarın önlenmesi için menüsküsün yırtık bölgeleri alınarak temizlenmelidir. Menüsküslerin dış kısımlarındaki yırtıklar ise dikilerek tedavi edilebilir.

ARTROSKOPİK BAĞ TAMİRİ NEDİR?

Dizin içinde bulunan ön çapraz ve arka çapraz bağlar hareketler sırasında uyluk ve kaval kemiklerinin birbirinden ayrılmasını engellerler. Özellikle spor yapan kişilerde sıklıkla ön çapraz bağ ve daha az sıklıkla arka çapraz bağ yırtılarak kopabilmektedir. Diz bağ tamiri, yırtılmış olan ön ve arka çapraz bağın yerine kadavradan alınan bir doku, kişinin kendisinden alınan bir doku veya sentetik bir materyal ile yeniden oluşturulmasıdır. Yırtılmış olan bağın cerrahi olarak dikilerek tamir edilmesi mümkün olmadığı için yenisi oluşturulmaktadır. Yeni oluşturulan bağ kemiklere özel vidalar veya kancalar yardımı ile tutturulmaktadır.

ARTROSKOPİNİN AVANTAJLARI NELERDİR?

Sadece iki veya üç delikten yapılan, bu sayede dizi keserek açmaya gerek olmayan bir ameliyattır.
İstenirse lokal olarak yapılabildiği için hasta da dizinin içinin görüntüsünü doktoru ile birlikte TV ekranından izleyebilir.
Ameliyat kesisi çok az olduğu için yara iyileşmesi kolaydır, pansuman ihtiyacı çok azdır.
Hastane kalış süresi çok kısadır. Eski yöntemlerle 3-4 gün hastanede yatmak gerekirken artroskopi sayesinde hasta aynı gün veya ertesi taburcu olabilir.
Hasta ertesi gün yürüyebilir.
Hasta çok kısa içerisinde işine dönebildiği için işgücü en azdır.
Ameliyat sonrası eklemlerde hareket kısıtlılığı gelişme ihtimali daha düşüktür.
İşgücü kaybının az olması, hastanede yatış süresinin kısa olması, fizik tedavi ihtiyacının minimum olması, ameliyat sonrasında az ilaç kullanılması göz önüne alındığında son derece ekonomik ve hasta açısından konforlu bir ameliyattır.

ARTROSKOPİ SADECE DİZ EKLEMİNDE Mİ KULLANILMAKTADIR?

Hayır. Diz eklemi artroskopinin en çok uygulandığı eklem olmasına rağmen diğer eklemlerde de artroskopi tanısal ve cerrahi olarak başarıyla uygulanabilmektedir.
Omuz ekleminde tekrarlayan çıkıkların, eklem çevresindeki kas ve kapsül sıkışmalarının, eklem çevresindeki bursaların (eklem hareketini kolaylaştıran içi sıvı dolu keseler) mikropsuz iltihaplanmalarının ve donmuş omuz hastalığının tedavisi artroskopik olarak yapılabilmektedir.
Dirsek ve el bileğinde eklem içi bağların hastalıkları, hareket kısıtlılıklarının tedavileri ve eklem içi serbest kemik ve kıkırdak parçalarının çıkartılması da artroskopik olarak yapılabilmektedir.
Kalça ekleminin hastalıkları uzun süren ve tedaviye çok zor cevap veren sorunlara yol açabilir. Özellikle kalça ekleminden kaynaklanan hastalıkların tanısı ve tedavisi açık yöntemlerle yapıldığında hasta için uzun süreli nekahat dönemlerinin gerekmesine neden olabilmektedir. Son yıllarda kalça artroskopisi ile kalça içine kolayca ulaşılmakta ve labrum (eklemin kenarlarını kaplayan kıkırdak ) yırtıklarının tedavisi yapılabilmektedir.
Ayak bileği ekleminin kıkırdak hastalıkları ve bağ sıkışmaları artroskopi ile tedavi edilebilmektedir.