HEPİMİZİN İÇİNDE BİR FUTBOL EŞKİYASI

[hagi20200]

Reklam Alanı

HEPİMİZİN İÇİNDE BİR FUTBOL EŞKİYASI


Aralarında ki bütün mesafe iki tribün ve bir kaç renk olanlara …

Sevgili Necdet Özkazancı’nın bizim tribün hallerine dair pek yerinde bir gözlemidir;

“Bizim takım golü yemeden on saniye kadar önce taraftar, hep bir ağızdan “Akdeniz Akşamlarını” söylüyordu. Sonra takım santra yaparken ayni şarkıyı söylemeye devam ettiler, sanki yurttan sesler korosu. Sanki amaç takımı ateşlemek değil, beraberce kaynatmak, toplu bir sünnet düğünü havasında. Bazen beter bir şarkı takılır ya insanın diline, olur olmaz yerde söylersin, bu da öyle bir şey herhalde…

Bizzat şahit olmuşluğum da vardır bizim tribün hallerine, tıpkı herhangi bir maç esnasında, kötü oynayan kendi futbolcusuna küfür edenlere şahit olmuşluğum gibi. Bazen de, on ikinci adamın takımı yeri geldiğinde nasıl ateşlediğine. Şahsen anlamakta zorlanırım kendi futbolcusuna küfür eden taraftar zihniyetini. Tıpkı maçın en iyi oynadığınız bölümünde, ortada fol yokken, aniden tribünlerde patlayan kavgaların, havada uçuşan taşların, kırılan koltukların, futbolcuların konsantrasyonunu apansız bozuşuna, kazanabilecekleri bir maçta, sahadan ahlar, vahlar arasında başları önde ayrılışlarına…

Anlamakta zorlanırım, aralarında ki bütün mesafe iki tribün ve bir kaç renk olanların, apansız kan davası yaratmalarına. Kime ne yararı olabilir ki. Bugüne kadar, taş ve sopayla hangi maç kazanılmış ki.

Hele bir de ayni takıma sevdalı taraftarların birbirlerine ...


***

Kanımca Avrupa taraftarı ile bizim taraftarımız arasında ki en büyük fark budur işte…

Bizim taraftarımız hala takımın saha dışında ki gücü olmayı beceremiyor, üstelik çoğu zaman kendi takımına zarar verdiğinin bilincinde olmadan. Öfke, nefret, kırılan koltuklar, atılan taşlar, korkular. Hemen bütün statlarımızda ayni çapaçul fotoğraf ortaya çıkıyor, zira hepimizin içinde bir futbol eşkıyası.

İşte o eşkıya, futbola dair pek tatsız hikâyeler yaratıyor, hükmü uzun yıllar sürecek hikâyeler, ağızdan ağza abartılan, anlatıldıkça yayılan. Bu hikâyeleri, korkudan büyümüş gözlerle dinleyen çocuklar ve kadınlar, çekiliyorlar tribünlerden, çoğalmak yerine azalıyoruz. Atılan her taş, kırılan her koltuk, her kavga görüntüsü, aslında bizden bir şeyler götürüyor. Hangi renge sevdalı olursak olalım, azalıyoruz...


***


Uzun yıllardır Avrupa sahalarında maçlar izlemiş bir futbolsever olarak şunu söyleyebilirim, Avrupalı taraftar, rakip takımı baskı altına almayı biliyor, ama ayni zamanda iyi oynayanı da alkışlamayı ihmal etmeden. Takımı, yense de, yenilse de, her hafta tribünleri dolduruyor. Bu yüzden, yirmi seneyi aşkın bir zamandır şampiyon olamamış Liverpool takımının taraftarlarının hala her maçta tribünleri tıka basa doldurarak “You Will Never Walk Alone” u söylemesi. Bu yüzden, Arsenal kombinesi için on seneye yakın bekleme sırası. Bu yüzden, şimdiden Premier Ligden düşmesine kesin gözüyle bakılan Sheffield United’ın evinde oynadığı her maçında Bramwell Lane stadını kırmızı beyaz taraftarları ile doldurması, kadınlar ve çocukların her maçta ki muhteşem futbol manzaraları. Bu yüzden, tarihinde ilk kez Premier Ligde oynayan Reading’in, yirmi bine yakın kombine biletli taraftara sahip olması…


Bilirim, Avrupa statlarında da vuku bulur kavgalı gürültülü maçlar, toz duman bazen uzaklarda ki futbol arenalarından da yükselir. Sonra, birileri çıkar, der ki

‘Bakın görün işte, onlarda da oluyormuş’.

Ancak, düşündürücü olan, onlarda hayli azalmakta olan kavga trendinin, bizde sürekli yükselişte olmasıdır. Her hafta sonu, statlarımızda yaşanan taşlı, sopalı kavgalara alışmışlığımızdır bizi farklı kılan.

İngiltere’de 80’li yıllarda esmiş, kükremiş “Hoolganism” artık geçmişte kalmıştır. Ara sıra ufak çapta hortlasa da Millwall, Leeds United misali takımların kronik tribünlerinde, İngiliz futbolu, Hoolganism hastalığının dermanı “all seater” statlarda bulmuştur…

Şimdilerde ki maçlarda, o kadar telaşsız ve sakindir ki Arsenal tribünleri, “Library” (kütüphane) tanımlaması o kadar da abartı sayılmaz. Liverpool ve Everton taraftarları yan yana maç izlerler, kırmızı ve mavi iç içedir tribünlerde.


***


Konu açılmışken, hiç merak ettiniz mi, artık dilimize pek aşina gelen “Holigan” kelimesinin nasıl türediğini.

Bir rivayete göre, 1950’li senelerin ortalarında, güney Londra’nın Southwark bölgesinde yaşayan İrlanda asıllı Patrick Hooligan adlı bir bar korumasının bir polisi öldürmesine dairdir “Holigan” sıfatı. O zamanlarda, İngiltere kamuoyunda büyük yankı uyandırmıştır bu cinayet ve "Hoolganism" terimi doğmuştur. Başka bir görüşe göre ise “Hooligan” , Londra’nın şimdilerde pek havalı İslington semtinde yaşamış "Hooley" adlı bir sokak çetesinden gelmiştir.

Kaynağı hangi hikâyeye dayanırsa dayansın, şimdilerde İngiltere’de Hoolganism olayının (Milli maçlar hariç) kökü kazınmıştır, kavgadan ve gürültüden uzaktır tribünler. Hangi renge sevdalı olursa olsun, koşulsuz kendi takımını destekler taraftar, yeri geldiğinde gülümseten tezahüratlar eşliğinde. Tıpkı Arsenal’ın, geçtiğimiz haftalarda Liverpool’ u 3 – 0 yendiği maçta, üçüncü gol sonrası “Can We Play You Every Week” – Her Hafta Sizinle Oynayabilir miyiz” tezahüratında ki gibi...

İki mağlubiyet sonrası boşalan tribünleri, havaalanlarında takımını taciz eden taraftarları, uçuşan taşları, kırılan otobüs camlarını, havaya ateş açan polisleri, onca toz duman içinde çocukların yüzündeki korkuyu görünce, içimden geçenleri yazdım. Bu yazılanları okuyanlar, belki durur ve düşünürler diye, maçlarda, çocukların, kadınların yüzlerinde korku olmasın diye.

İçimizde ki eşkıya, artık uyusun diye...

Ve belki, bir daha ki sefere, tam golü yemeden önce, hep bir ağızdan “Akdeniz Akşamları” söylenmesin temennisiyle…
.

Ziya Adnan
10 Aralık 2006