İSPANYA EĞİTİM SİSTEMİNDEN İZLENİMLER

[binali]

Reklam Alanı

="Section1">
İSPANYA EĞİTİM SİSTEMİNDEN İZLENİMLER

= o ns = />
0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-yfti-tbllook: 480" ="MsoTableGrid">

0;
5.4pt; 5.4pt; 0cm; WIDTH: 266.4pt; 0cm" width=355>

5.4pt; 5.4pt; 0cm; WIDTH: 194.2pt; 0cm" width=259>
Sinan TUNA


Avrupa Biriliğinin Hayat Boyu Öğrenme Programlarının çerçevesi altında İspanya’nın Cantabria Eyaletinin Santander İlinde hazırlanmış projeler bütünü olan “Prevention School Failure” adlı Okul Başarısızlıklarının Engellenmesi programı çerçevesinde yapılan 5 günlük çalışma esnasında, gerek yapılan okul ziyaretleri gerekse yetkililer ve okul müdürleri tarafından yapılan sunumlar neticesinde ülkemiz içinde önemli olabilecek tecrübeler ve gözlemlerimi sizlerle paylaşmak istedim.
İspanya’nın bahse konu bölgesi bilindiği gibi iç yönetimde özerkliği bulunan Cantabria eyaletinin Santander ili kuzey İspanyada olup Bask bölgesine sınır teşkil eden Bilbao Şehrinin bitişiğindedir. Bir takım projelerden oluşan program Cantabria eyaletinin eğitimden sorumlu bürokratları tarafından ortaya konmuş ve gerçekleştirilmeye başlanmış bir programdır. Yapılan açıklamalara göre, bu programa merkezi hükümetin dahli ya da karışması söz konusu olmamıştır. İspanya’nın en zengin bölgelerinden olan eyalet, yapısı itibariyle ve iş imkanları sebebiyle göç alan bir bölge olarak kabul edilmiş ve bu yüzden geniş bir öğrenci çeşidi yelpazesine sahipler.
Programın ortaya çıkış sebeplerinin başında bölgeye göç eden yabancıların çocuklarının yanı sıra azınlık kabul edilen çingenelerin çocuklarının İspanyol eğitim sistemine ayak uyduramaması ve özel eğitim ihtiyacı olanlara özel eğitim sunma anlayışının kabul edilmesidir.
İspanya okul öncesi, ilk ve orta öğrenimi 5 ana başlık altında toplamış.

1) Okul öncesinden başlayan ve orta öğretim son sınıfta biten normal eğitim
2) Okul öncesinden başlayan ve meslek liseleriyle devam eden mesleki eğitim
3) Okul öncesiyle başlayan ve orta öğretim veya meslek liseleriyle devam eden sorunlu azınlık veya yabancı ağırlıklı özel eğitim
4) Okul öncesiyle başlayan ve orta öğretim veya meslek liseleriyle devam eden 2. derece özel eğitime ihtiyaç duyanlar için özel eğitim ve,
5) Öğrenimden ziyade Eğitime yani 1. derece eğitime ihtiyaç duyanlar için özel eğitim.
İspanyol Eğitim sistemi 0-6 yaş grubuyla zorunlu olmayan okul öncesi eğitimle başlar ve bunu 6-12 yaşlara arası zorunlu eğitim takip eder. Zorunlu eğitim, <I mso-bidi-font-style: alt orta öğretim[/I] diye adlandırdıkları 12-16 yaş grubuyla devam ederek son bulur. Bu aşamadan sonra eğitimde zorunluluk ortadan kalkar ve bizim lise diye tabir ettiğimiz orta öğretim veya mesleki eğitim 16-18 yaş grupları için devam eder.
Üniversite kapısı ülkemizde de olduğu gibi bir Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı ile açılır. 3 yıl içersinde ön lisans veya 4-6 yıl süreleri içerisinde de Lisans düzeyinde yüksek öğrenim tamamlanır.
Aynı zamanda İspanyol eğitim sistemi içerisinde dil okulları, yüksek müzik akademileri, sanat eğitimleri ve yetişkin eğitimlerini de bulundurmaktadır.
2. BULGULARIN ANALİZİ
İspanyol Eğitim Anlayışı:
Bu anlayış içerisinde çok problemli ve engelli öğrencileri ayrı bir eğitim sistemine tabi tutmak ve bu gruba girmeyenleri ise birlikte okutmak anlayışı yaygındır. Okula yeni başlayanlara sadece okuma yazma veya toplama çıkarma değil aynı zamanda hareket, davranış ve alışkanlıklar kazandırılması da o denli önemlidir. Eğitim öğrenciyi talimatlandırmadan çok kişisel öğrenme üzerine yoğunlaşır ve öğrenmeyi kişisel olarak kabul eder. Öğretmenlerin kendilerini meşgul ettikleri soruların başında “ Nasıl öğreniyoruz?”, “Nasıl öğretiyoruz?” ve “Nasıl öğretmeliyiz?” soruları gelmektedir. Okul yönetimlerinin ajandalarında ise “ Okul olarak biz neredeyiz?”, “Ne istiyoruz?”, “ Eğitim sistemimizi, öğretme ve öğrenme yöntemlerimizi nasıl organize etmek istiyoruz ve bunların basmakları neler olmalı ve tüm bu uygulamaların sonucunda kendimizi, öğrencilerimizi ve velilerimiz nasıl mutlu ederiz?” soru ve sorunları mevcuttur.
Bu itibarlarla hazırlanan projeler daha çok sorunlu eğitim alanlarını kapsadığı için burada yer alan normal eğitimlerden ziyade 3. maddede yer alan azınlık veya azınlık çoğunluklu projelerden başlanarak söz konusu edilecektir.
SORUNLU AZINLIK VE YABANCILAR AĞIRLIKLI ÖZEL EĞİTİMİ:
Yukarıda da sözü edilen İspanya’nın Cantabria bölgesi oldukça göç alan ve azınlıkların yoğunlukla yaşadıkları bir bölgedir. Bölge yabancılar olarak çoğunlukla Kuzey Afrika ülkesi Fas’tan ve yanı sıra Bulgaristan, Romanya, ve Güney Amerika’dan gelen göçmenlerle farklılıklar bölgesi halini almış azınlıklar olarak ise de yaygın olarak (Rom) denilen çingenelerin yerleşik olarak yaşadıkları bir mozaik halini almıştır.
Bölge yönetimi tarafından yerli İspanyolların formal eğitimlerinin yanı sıra non-İspanyolların eğitim ve ülke içerisinde sorumluluk alma ve benimseme özelliklerini araştırıldığında ortaya çıkan sonuçlar itibariyle bu farklı kimliklere ihtiyaçları olduğunu ancak söz konusu grup ve grupların entegrasyonlarında ve dolayısıyla eğitimlerinde problem olduğunu tespit edilmiştir.
Farklılıklara Özen Planı
“ Farklılıklar Bizi Zenginleştirir” parolasıyla yola çıkan bölge eğitim bürokratları “ Eğitimde Farklılıklara Özen Planı” (Attention to Diversity Plan) adı altında bir proje oluşturulmuş. Bu projenin amacı:İlk bakışta tüm eğiticilerin tüm öğrencilere eğilmeleri olarak görünmektedir. Projede her türlü öğrencinin her türlü eğitim ihtiyaçlarının karşılanması planlanmıştır. Özellikle ayrıcalıklı eğitim ihtiyacı olanlara özel eğitim ortamları sağlanması da planın içerisinde yer almaktadır.
Bu plan çerçevesinde Maria Sanz de Sautola ilköğretim okuluna yapılan ziyarette, yaşları 3 ila 12 arasında olan 305 öğrencinin bu okula devam ettiği, 60 öğrencinin çingene adı verilen azınlıklar ve 100 kadar öğrencinin de özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerden oluştuğu görülmüştür. Okul müdürünün ifadesine göre, öğrencilerin devamsızlık alışkanlıkları ve yetersiz sağlık ve hijyen durumları okulun eğitimini tehdit eden unsurlar. Bu sebeple okulun en önemli hedefi öğrencileri okula devamlılığını sağlamak ve bunu sağlamak içinde aşağıdaki temel konuları öğrencilere sağlamaya çalışılmaktadır.
a) Ücretsiz yemek
b) Sabah uyandırmak amaçlı yapılan telefon çağrısı
c) Tiyatro vs. gibi ekstra aktiviteler.
Bu programın ikinci hedefi ise, öğrencileri kendilerine olan güveni ve mutluluklarını sağlamak ki bu da neticede öğrenmeyi sağlayacak ya da kolaylaştıracaktır. Öğrenmeyi daha etkin ve kalıcı kılmak için öğretmenlerin tamamı materyal kullanma ve meydana getirme konusunda eğitim almışlardır.
Bütün öğrenciler, öğretmenler ve okul müdürleri bu projede aktif rol alacağına dair bir sözleşmeye imza atmışlardır.
Kültürler arası Dinamizm Sınıfları Programı
Cantabria eyaletinin farklı kültürlere sahip olan bir yapıda olması ikinci bir projeyi gerektirmiştir. Bu projenin adı ise “Kültürler arası Dinamizm Sınıfları Programı” dır.Bu programın amacı: Eğitim sistemi içerisinde bulunan öğrenci, veli ve eğiticilere yardımcı olmak amacıyla ilk ve orta öğretim kurumlarında yapılan her türlü kültürler arası aktiviteyi desteklemek.
Bu program diğer ülkelerden gelen ailelerin çocuklarının ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlar. Programın oluşturduğu sistemin içerisinde var olan koordinatör eğiticiler İspanyol eğitim sistemine göre ve öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılayacak ve aileleri destekleyecek nitelikte eğitilmişlerdir. Bu eğiticiler aynı zamanda da bu öğrencilerin İspanyolca öğrenmelerine de yardımcı olmaktadırlar.
Meslek Eğitimi Projesi
Orta-Zorunlu Öğretim programı olan “<I mso-bidi-font-style: La Alberici”[/I]Mesleki<I mso-bidi-font-style: [/I]Eğitim Programında yaşları 12 ila 16 arasında değişen 30 öğrenci aşçılık, marangozluk ve teknik konularında eğitim görmekteler. Bu program öğrencilerin eğitimlerine mesleki gelişim ve vatandaşlık alanlarında devam etmesini sağlamaktadır. Bu okuldaki öğrenciler hedeflerini üniversiteye devam etmemek şeklinde koymuş ve ileride yapmak istediği mesleğin aşamalarını bu okulda öğrenerek hayata atılmaya karar vermiş durumdalar.
Öğrenen Toplum Projesi
“Gerardo Diego” ilköğretim okulunda okul müdürü tarafından yapılan sunumlar ve tanıtımlarda ‘Öğrenen Toplum Projesini’ tanıtımı neticesinde okulun öğrencilerinin tamamına yakınının azınlık gruptan geldiği ve öğrencilerin hangi gruptan geldiklerine bakmaksızın okulun onlar için bir cazibe merkezi haline gelmesi ana fikrini benimseyen bir program olduğu vurgulanmıştır. Bu projede ailelerin müfredatların oluşturulmasından başlayarak okul yemek listesinin oluşturulması, spor veya diğer yaratıcı özellik taşıyan aktivitelerin belirlenmesine kadar okul yönetiminde aktif rol oynamaları sağlanmıştır.
Özel Eğitim Kaynakları Merkezi
“Ramon Laza” İlköğretim okulu bölgede 1. derecede özel eğitime ihtiyaç duyan zihinsel özürlü, spastik ya da benzeri türde gelişim problemi olan öğrencilerin eğitimleri gözlenmiştir. Geniş bir bölgeye hitab eden okulun öğrenci kaynakları özel donanımlı servisler ve özel yetiştirilmiş eğitici personel sayesinde taşımalı olarak gerçekleştirilmektedir. Sınıflar ve okul geneli tamamen öğrencilerin ihtiyaçlarına göre dizayn edilmiştir. Öğrenci lavabolarından sınıftaki yer minderi oturma sistemine kadar özürlü öğrencilerin yaşamlarını kolaylaştırıcı ve bir hayat biçimi öğretici nitelikte hazırlanmıştır.
Takviye ve Destekleme Programı
<I mso-bidi-font-style: [/I]“Foramantos” Orta- Zorunlu öğretim okulunda okul öncesi eğitimden itibaren takip ve tarama sistemlerden geçipte eğitimine akademik istikamette devam edemeyecek olan öğrencilerin eğitimlerini tamamlamaları için onlara sunulan imkanları kapsamaktadır. Başlangıç Mesleki eğitim Programı
Bu proje devamsızlıkların çok olduğu bölgelerde bu durumu engellemek amacıyla hazırlanmıştır. Bu projede öne çıkan vurgu öğrencilerin cinsiyetlerine göre sınıflara ayrılarak bu gruplar içerisinde tespit edilen mesleklerin eğitimlerine değişkenli olarak başlamaları ve devam etmeleri, ileriki aşamada ise kendine uygun olan mesleği seçmelerine imkan sağlamasıdır.
Bu eğitimler sürerken her hangi bir ders konusunda zayıf olduğu tespit edilen öğrenciler değişken ve esnek ders programı sayesinde kişisel ders programı yapılarak sınıf ortamında zayıf olduğu bu derslere takviye anlamında devam etmesi sağlanmıştır.
25 saat olan haftalık ders saatinin 16 saatini uygulamalı mesleki eğitim olarak işlemektedirler. Bu sayede devamsızlık sorununu da aşmış durumdadırlar. Bunların yanı sıra devamsızlık ve ailelerin çocuklarına vereceği destekleri içeren bir sözleşme de karşılıklı olarak imzalanmaktadır.
Pedagojik Yenilikçilik Projesi
Yaklaşık 400 öğrenci ve 57 öğretmenin bulunduğu Santa Cruz Lisesinde başlatılan bu proje eğitimde bir yenilik anlamına taşıyan şu başlıkları içermektedir.
<UL MARGIN-TOP: 0cm" ="disc">
justify; tab-stops: list 36.0pt; mso-list: l9 level1 lfo7" ="Mso Okulun her anının ve her bölgesinin organize edilmesi
justify; tab-stops: list 36.0pt; mso-list: l9 level1 lfo7" ="Mso Öğrencinin yerini alarak onların ihtiyaçlarının onların oturduğu yerden görebilmek
justify; tab-stops: list 36.0pt; mso-list: l9 level1 lfo7" ="Mso Ailelerin öğrenci üzerinde ki olumsuz etkileri kaldırabilmek
justify; tab-stops: list 36.0pt; mso-list: l9 level1 lfo7" ="Mso Bölgeyi ve bölgenin durumlarının hesaba katarak karar vermek
justify; tab-stops: list 36.0pt; mso-list: l9 level1 lfo7" ="Mso Müfredat hazırlamada zorunlulukların yanı sıra istekleri de göz önünde bulundurmak
justify; tab-stops: list 36.0pt; mso-list: l9 level1 lfo7" ="Mso Öğleden sonraları ve akşam üzerlerine ihtiyaç olan özel aktiviteler yerleştirmek. [/list]Bu projelenin en anlamlı yanı öğretmenlerin sınıf dolaşma sisteminin kaldırılıp yerine öğrencilerin sınıf dolaşma sistemi konmuş olması. Bu sayede örneğin, yabancı dil sınıfları yıl boyunca hiç değişmiyor ve branş öğretmenleri sınıflarını öğrenmeyi daha mümkün ve ileri kılacak ortamı hazırlayarak muhafaza etme imkanı bulmaktadırlar.
3. SONUÇ:
İspanya’nın Cantabria Eyaletinin eğitim sorunlarına detaylı olarak bakıldığında ve ülkemizde var olan eğitim sorunlarıyla karşılaştırıldığında bunların içerisinde benzerlik gösteren bir çok ortak madde gösterilebilir.Bu benzerlikleri 3 ana başlıkta toplamak mümkündür.
<UL MARGIN-TOP: 0cm" ="disc">
justify; tab-stops: list 36.0pt; mso-list: l6 level1 lfo11" ="Mso Eğitici eğitimi
justify; tab-stops: list 36.0pt; mso-list: l6 level1 lfo11" ="Mso Eğitim ve Öğretim Ortamları
justify; tab-stops: list 36.0pt; mso-list: l6 level1 lfo11" ="Mso Öğrencilerin yönlendirilmesi. [/list]EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ
Gerek özel (engelliler) eğitimi gerekse normal yapı içerisindeki öğrencilerin daha iyi ve çağdaş yetiştirilmesini amaçlayan ve 2004 yılından itibaren Türkiye eğitim sistemine yerleştirilmeye çalışılan “Yapılandırıcı Eğitim Sistemi” anlayışının günümüze kadar ciddi bir ivme ile ilerleyemeyişinin sebeplerinin başında eğiticilerin eğitimi programının yeterli yapılamayışıdır. Söz konusu ziyarette hazırlanmış projelerin tamamında yapılacak aktivitelerin başlarında bu konu gelmektedir. Öğretmenlerin eğitimlerinin sürekliliğine inan eğitim anlayışı bir takım kontrolörler sistemi kurmuş ve bu sisteme kazandırdığı seyyarlıkla projeler içerisinde yer alan tüm okullarda görev yapan öğretmenlerini hem denetlemiş hem de eksik kalan ya da güncellenmesi gereken konuları aktarmayı sağlamıştır.
Sistem içerisinde var olan eğiticilerin hizmet içi eğitim programları ve yöntemleri başlı başına bir inceleme konusu olup ülkemizde bu işin planlayıcı bürokratlarıyla beraber formatör öğretmenlere acilen tanıtılması gerektiği düşünülmektedir.
EĞİTİM VE ÖĞRETİM ORTAMLARI
Yapılandırıcı Eğitim modelinde öğrenmenin varlığı kadar beceri kazanma da o denli önemlidir. Beceri kazanma ise dinleyerek ya da seyrederek olması mümkün olmayan bir gelişim olup ancak yaparak sağlanan bir öğrenmedir. Ülkemiz koşullarına bakılınca eğitim ve öğretim ortamlarımızın uygun olduğu bir tek öğretim yöntemine uygundur ki o da ‘bilgi aktarımı’dır. Özellikle özel eğitim kurumlarımız ( engelli) ve mesleki eğitim kurumlarımız bilginin yanı sıra vereceği beceriler hem aileler hem toplum hem de öğrenci için daha çok tercih edilen bir durumdur.
Ülkemiz koşullarının da göze alındığı bir eğitim bürokrat takımı oluşturularak bu konu başlı başına izlenmeli ve hatta eğer mümkünse bu konularda twinning programları yapılabilmesi için çalışmalar yapılmalıdır.
ÖĞRENCİ YÖNLENDİRMESİ
Cantabria eyaletinin eğitim sistemi içerisinde rehber öğretmenlerin ve PDR uzmanlarının yanı sıra oluşturulmuş olan <I mso-bidi-font-style: mesleki yönlendirme uzmanlığı[/I] kavramının varlığı oldukça ilgi çekici bir durum olarak gözlenmiştir. Bu kavram adı altında özel ancak meslek içi eğitim almış öğretmenler okullarında ya da idari yapılanmanın içerisinde öğrencileri birebir takip ediyor, konuşuyor, görüşüyor, çeşitli testler yapıyor, ailelerle ilgili çalışmalar yapıyor ve ilk öğretimden itibaren öğrencinin ne olabileceği konusunda kararlar alıp öğrencinin o konu üzerinde yoğunlaşıp netice de o mesleğe yönelmesini sağlıyor.
Akademik eğitime yani üneversiteye gidecek öğrencilerle gitmesinde zorluklar olması kuvvetle muhtemel öğrenciler bir birinden ayırt ediliyor, üniversiteye gidecek olanlara hangi alanda başarılı olabilecekleri konusunda yardımcı ve hatta belirleyici ve yönlendirici olunurken diğerlerinin ise bedensel ve zihinsel kabiliyetlerinin yanı sıra ilgi alanları da göz önünde bulundurularak o alanda kendilerini yetiştirecek bir mesleki okula yönlenmeleri sağlanıyor.
Biz de var olan dershane ve üniversiteye yönlenmelerden doğan zaman kaybı yerine bu çağdaki öğrencilerin daha verimli bir eğitim dönemi geçirerek ülkeye ve topluma daha faydalı birey olarak eğitim yapılıyor.
Yapmış olduğumuz bu çalışma ziyareti hem Comenious hem de Erasmus programlarıyla direk olarak alakalı idi. Eğitimin doğasında zaten hayat boyuluk her zaman mevcut olmuştur.