Atletizmde Sırıkla Yüksek Atlama

[webmaster]

Reklam Alanı

Yatay bir çıtanın üstünden bir sırık yardımıyla atlamaya dayanan bir atletizm dalıdır.
Atlama branşlarının en zoru olan sırıkla atlama , yardımcı araç kullanılarak yapılan bir spordur. Sadece erkeklere özgü bir yarışma türüyken son yıllarda bayanlar tarafından uygulanmakta olup , 19.yy ortalarından beri spor yarışmalarında yer almaktadır. Ukraynalı ünlü sırıkçı Sergei Bubka , 1991 yılında dördü pistte (6.10 m), dördü de salonda (6.12 m ) olmak üzere sekiz rekor kırmıştır. Toplam dünya rekoru sayısını 28’e çıkararak sırıkla atlamanın en büyüğü olduğunu kanıtlamıştır.
Günümüzde sırıkla atlama, atlama noktasına 45 m uzunluğundaki bir pistten koşularak yapılır.
Bir çeşit akrobasi hareketi olan sırıkla atlama , atletin başarılı olması için güçlü kollarının olması gerekir. Uzun boylu olmak ayrıca büyük bir avantajdır. Uzun bolular üst tutuşları kolay yaparlar , enerjilerini daha ölçülü kullanırlar ve kollarla yapılan çeşitlerde daha başarılıdırlar. Ayrıca rüzgarda önemli bir etkendir.
Sırıkla atlamada kullanılan en önemli malzeme atlama sırığıdır. Atletler yaklaşık beş metre uzunluğunda , 2 kg ağırlığında , cam elfaylı fiberglass sırık kullanırlar. Bu sırıklar atletlerin boylarına ve ağırlığına göre değişiklik gösterir. Ancak uzunluğu ve ağırlığı konusunda bir sınırlama yoktur. Sırıklar hafif eğilimli olup , elle iyi kavranabilmesi için altından ve üstünden bantla sarılmıştır. Koşu pistinin ucunda sırığı dayamak için toprağa gömülü sırık kazığı vardır. Atlet bu sırla havaya yükselerek iki direk arasındaki metal çıtayı aşmaya çalışır. Sırığı , fiberden yapılı çıtayı geçerken bırakır ve 1 metre yüksekliğindeki özel mindere düşer. Sırıkla atlayan atletler , topuklarında süngerli lastik bulunan ya da bu atlayışlar için özel olarak hazırlanmış ayakkabılar kullanılır. Bu ayakkabılar aynı zamanda ayak bileklerini de koruyucu özellik taşırlar.
Atletler , el altı veya el üstü diye adlandırılan iki pozisyonda taşıyarak , 16-22 adım arası olan yaklaşma koşusuna başlar. Bu koşu yavaştan hızlıya doğru olup , aynı tempo korunur. En yüksek hıza sıçrama noktasında ulaşılır. Sırığın saplama çukuruna yerleştirilmesini , yay gibi gerilen sırığın ucunda atletin yükselmesini izler. Bunu takiben eller ve ayaklar uzatılmış durumdayken sallanış hareketi başlar. Sallanmayı vücudu yükseltecek olan çekme hareketi izler. Bu sırada sırıkçının sırtı yere doğru olup sırıkla daha yükselmek için itme hareketine geçer çıtayı geçme sırasında önce sol elini sırıktan çekerek sağ eliyle ittiği sırığı bırakır. Düşüşün ayaklar üzerine , konmanın da uzun oturuş vaziyetinde , kalça üzerine doğru iniş hareketiyle atlama tamamlanır.

Sırıkla atlamalarda atlet her yükseklik için üç atlama hakkı kullanır. Atlayıcı tespit edilen en az yüksekliğin arttırılmasını isteyebilir. Bir atlet art arda üç başarısız atlayış yaparsa elenir. Yarışmacı isterse bir ya da iki başarısız atlayıştan sonra kalan atlayış hakkını daha yüksek bir çıtada deneyebilir. Atlama sırasında sırık kırılması hata sayılmaz.
Sporcu araç-gereçlerini hazırlayıp atlayışları kaydeden birde gerilmeyi gözleyip yarışmacılarla ilgilenen üç görevli vardır.
Ölçüm yerden dik olarak , çıtanın üst kenarının alt kısmına kadar yapılır. Her seriden ve rekor duyurusundan sonra yükseklikler ölçülür. En yüksekten atlayan yarışmayı kazanır. Aynı dereceyi paylaşan iki atlet olursa , en son yüksekliği en az denemede aşan yarışma boyunca çıtayı en az düşüren ya da en az deneme yapan atlet birinci olur.
TEKNİK ANALİZ
Sırıkla atlama branşı 8 bölümde incelenebilir.
1.TAŞIMA
Sağ elle taşıyan sırıkçılarda sol el aşağıda olacak şekilde , yere düşey doğrultuda öndeki kolun ön tarafı yere paralel ve her iki dirseğin açıları 90 derecedir. Eller arası tutuş uzaklığı 40-60 cm. genişliğindedir. Yeni başlayanlarda geniş tutma durumu vardır. bu alışkanlık haline getirilirse ileride düzeltilmesi zor hatalara sebep olur. Sırığı taşırken ön ucu baş hizasında olması gerekir. Yere yakın taşınırsa , denge sağlamak için gövde geriye yatar. Yüksek taşınırda , hızla koşarken kazana giriş sırasında zorluk yaratılmasına neden olur.

2.KOŞU
Sırıkla yüksek atlamada ritm çok önemlidir. Yaklaşma koşusunu üç bölümde inceleriz. Bölümlerde yavaş , orta ve yüksek hızda koşu yaparız. Sağ elle atlayanlar için başlangıç işaretine x konur. Sol ayak bu işarete konarak , sağ adım ile koşu başlar. Sol ayak her yere değdiğinde sayılır. Sağ... sol (bir) , sağ... sol (iki) , sağ... sol (üç) her adımı saymak zordur. Bazı atletler durarak bazıları ise hareketli olarak koşuya başlarlar , bazıları da yerinde sayarak başlarlar. Önemli olan konu ilk işarete basarak koşuya başlamaktır. Bazı sırıkçılar erken hazırlanırlar , bu durumda kazana kadar hızlarını korumak için yorulurlar. En uygun sürate (optimum) üçüncü bölümde ulaşılmalıdır.

3.SIRIĞIN KAZANA SAPLANIŞI
Sıçrama noktamıza 2.5 fule kala sırığı kazana saplamaya başlarız. Burada kullandığımız tabirler ‘’ileri itekleme’’, ‘’Yukarı presleme’’ bunlara ek olarak birde ‘’Omuzu kulağa presleme’’ dir. Sırık ne kadar yüksek (büyük açıyla) saplanırsa o kadar kolay doğrulur. Asılma elinin izdüşümü , sıçrama ayağının pençesinde olmalıdır. Son adım çabuk ve kısa olmalıdır. Böylece sıçrama ayağı yere daha çabuk konmuş olur. Vücut ileri gider ve daha seri olarak yukarı uzanılmış olur. Sıçrama ayağı , sırığın ucu kazana temas etmeden , az önce yere basmış olmalıdır. Aksi halde önce sırık yere vurursa yatay hız nedeniyle kollar yukarda iken kalça ileri gidecek ve sıçrama zorlaşacaktır.
4.SIÇRAMA
Uzun atlamada olduğu gibi mümkün olduğu kadar yukarıya , fakat yatay süratini de kaybetmeyecek şekilde olmalıdır. Savurma bacağımızın uyluğu yere paralel kollar diri olmalıdır.
5.ASILMA
Buna presleme de denir. Burada uzun bir sarkaç pozisyonu oluşturulması istenir. Arkada kalan sıçrama bacağı mümkün olduğu kadar uzatılmalıdır. Eller dar tutuşta iken sarkacın boyu uzar. Sprint pozisyonunda öndeki dizini aşağıya indirirse , ağırlık merkezi aşağıya inecek ve böylece sırığın salınımı gelişecektir. Bu pozisyona gelince öne doğru sırığı presleme yapılır ve bu durum korunmaya çalışılır. Böylece sırığın kuvvet depolama işi uzatılır. Bu hareketin uygulanması delta pozisyonu (sırığın daha fazla bükülemediği 140 derece ) dönemini uzatır ve sırığa daha fazla kinetik enerji aktarımı olur.
6.GERİYE YUVARLANMA (ROCK-BACK)
Ağırlık merkezi her zaman A çizgisinin gerisinde olmalıdır. Burada sırıkçı kalçayı (ayakları değil) gözün üzerine çıkarmaya çalışmalıdır. Rock-back iki kısımdan oluşur. Sovyet ve Fransızlar geriye devrilirken önce kalça ve uyluk birden geriye gelir. Daha sonrada ikinci safhada bükülü diz ve ayaklar sırık doğrultusunda dizden ileriye uzatılır. Sağ ayak, sağ elin dışında sol ayak neredeyse sırığa değecek şekilde , fiziki açıdan sırık delta pozisyonuna gelip buradan geriye yuvarlanmaya geçmeden çok kısa bir çekme ile pozisyonu uzatılır. Bunu henüz çok az sporcu başarılı olarak yapmaktadır.

7.DÖNÜŞ
Sağ bacakla başlar. Hareket kol ile başlatılırsa ayakların erken düşme sorunu ve yükselti kazanamama problemi ortaya çıkmaktadır. Sağ ayağı sırığın uzantısına doğru uzatarak , yüksek bir pozisyon elde ederiz. Bacakları çatal bacak biçiminde açarak sağ ayak sırık doğrultusunda giderse , uçuş açımız 70 derece , iki bacakla birlikte giderse 40 derece olur. 70 derecelik açı en iyisidir.

8.İTİŞ VE ÇITAYI GEÇME
Her şey yolunda giderse , itiş kolay gerçekleşir , doğal olarak meydana gelir. Kurtulurken , baş parmaklar aşağıya bakacak , böylece dirsekler çıtaya çarpmayacak , bacakları aşağıya değil , geriye doğru atmak gerekir (Aksiyon-Reaksiyon). Bacaklar erken düşerse , çıtadan göğüs kamburlaştırılarak kurtulmaya çalışılır.
SIRIĞA YENİ BAŞLAYANLAR İÇİN ÇALIŞMA TEKNİĞİ
Çocuğu sırıkta salınarak taşınması yanında , bükülmeden dolayı meydana gelen çökmeyi hissetmesi önemlidir. Yaylanma hissini vermek için sırık duvara iple bağlanır. Sırıkçı yaylanarak hissetmeyi öğrenir. Antrenör karşıdan sırığı tutarak sağa sola dönmesini önler. İlk sıralar güven hissi duyuncaya kadar ayaklarını düz tutarak daha sonra sprint durumuna gelir. Alta minder koyarak Rock-Back yaparak temel öğretilir. İlk yapılacak hareketlerden biri , yüksekçe bir yere çıkarak kazana sapladığı sırıkla yaylanarak salınım hareketini hisseder. Antrenörün salınıma yardımcı olmasıyla sırığı kazanda antrenör tutar , sırıksız olan sporsu gelir sırığı tutar ve salınım hareketiyle kum havuzuna düşer.

[webmaster]

teşekkürler hocam

[binali]

Siz de sağolun..
Esas teşekkür edilecekbizlere bu siteyi sunan sizlersiniz.

[hat64]

teşekkürler, slaytlar da süperrr. )

[binali]

Sırıkla Yüksek Atlama = o ns = />
<H6> </H6>
<H6> Oyun Formu </H6>


medium none; medium none; medium none; medium none; 0cm 3.5pt 0cm 3.5pt; mso-border-alt: solid text .5pt" border=1>


text 0.5pt solid; 3.5pt; text 0.5pt solid; 3.5pt; 0cm; text 0.5pt solid; WIDTH: 74.4pt; 0cm; text 0.5pt solid" width=99>
Amaç
text 0.5pt solid; 3.5pt; text 0.5pt solid; 3.5pt; 0cm; medium none; WIDTH: 9cm; 0cm; text 0.5pt solid; mso-border-left-alt: solid text .5pt" width=340>
Anlatım
text 0.5pt solid; 3.5pt; text 0.5pt solid; 3.5pt; 0cm; medium none; WIDTH: 116.4pt; 0cm; text 0.5pt solid; mso-border-left-alt: solid text .5pt" width=155>
Organizasyon

text 0.5pt solid; 3.5pt; medium none; 3.5pt; 0cm; text 0.5pt solid; WIDTH: 74.4pt; 0cm; text 0.5pt solid; mso-border-top-alt: solid text .5pt" width=99>

Reaksiyon,
Başlama
Çabukluğu
text 0.5pt solid; 3.5pt; medium none; 3.5pt; 0cm; medium none; WIDTH: 9cm; 0cm; text 0.5pt solid; mso-border-top-alt: solid text .5pt; mso-border-left-alt: solid text .5pt" width=340>

Öğrenciler daire şeklinde dizilir,ortadaki öğrenci elindeki sırığı dik olarak tutar,isim çağırır ve elindeki sırığı bırakır. İsmi çağrılan öğrenci sırığı yere düşmeden tutarsa puan kazanır.İsim söyleyen öğrenciler sürekli değişir.
text 0.5pt solid; 3.5pt; medium none; 3.5pt; 0cm; medium none; WIDTH: 116.4pt; 0cm; text 0.5pt solid; mso-border-top-alt: solid text .5pt; mso-border-left-alt: solid text .5pt" width=155>



text 0.5pt solid; 3.5pt; medium none; 3.5pt; 0cm; text 0.5pt solid; WIDTH: 74.4pt; 0cm; text 0.5pt solid; mso-border-top-alt: solid text .5pt" width=99>

Çeviklik
Denge
text 0.5pt solid; 3.5pt; medium none; 3.5pt; 0cm; medium none; WIDTH: 9cm; 0cm; text 0.5pt solid; mso-border-top-alt: solid text .5pt; mso-border-left-alt: solid text .5pt" width=340>

İki öğrenci sırığı tutar,üçüncüsü sırığa tırmanır.kim daha yükseğe tırmanacak?Kim daha uzun süre yukarıda kalacak.
Varyasyonu: yardımsız yukarı tırmanma,sırık tutulmadan.

text 0.5pt solid; 3.5pt; medium none; 3.5pt; 0cm; medium none; WIDTH: 116.4pt; 0cm; text 0.5pt solid; mso-border-top-alt: solid text .5pt; mso-border-left-alt: solid text .5pt" width=155>



text 0.5pt solid; 3.5pt; medium none; 3.5pt; 0cm; text 0.5pt solid; WIDTH: 74.4pt; 0cm; text 0.5pt solid; mso-border-top-alt: solid text .5pt" width=99>

Çeviklik,
Kuvvet
text 0.5pt solid; 3.5pt; medium none; 3.5pt; 0cm; medium none; WIDTH: 9cm; 0cm; text 0.5pt solid; mso-border-top-alt: solid text .5pt; mso-border-left-alt: solid text .5pt" width=340>

Üçlü yarışma:İki öğrenci sırıkla birlikte sırığa tutunan arkadaşlarını taşırlar.




text 0.5pt solid; 3.5pt; medium none; 3.5pt; 0cm; medium none; WIDTH: 116.4pt; 0cm; text 0.5pt solid; mso-border-top-alt: solid text .5pt; mso-border-left-alt: solid text .5pt" width=155>



text 0.5pt solid; 3.5pt; medium none; 3.5pt; 0cm; text 0.5pt solid; WIDTH: 74.4pt; 0cm; text 0.5pt solid; mso-border-top-alt: solid text .5pt" width=99>

Çeviklik
Kuvvet
text 0.5pt solid; 3.5pt; medium none; 3.5pt; 0cm; medium none; WIDTH: 9cm; 0cm; text 0.5pt solid; mso-border-top-alt: solid text .5pt; mso-border-left-alt: solid text .5pt" width=340>

Sırıkla Çekme ve itme müsabakası.Sırığın iki ucundan bir yada birden fazla öğrenci tutar.Kim oyun alanından dışarı itilir yada dışarı çekilirse kaybeder.

text 0.5pt solid; 3.5pt; medium none; 3.5pt; 0cm; medium none; WIDTH: 116.4pt; 0cm; text 0.5pt solid; mso-border-top-alt: solid text .5pt; mso-border-left-alt: solid text .5pt" width=155>



text 0.5pt solid; 3.5pt; medium none; 3.5pt; 0cm; text 0.5pt solid; WIDTH: 74.4pt; 0cm; text 0.5pt solid; mso-border-top-alt: solid text .5pt" width=99>

Koşu tekniği,
Denge
text 0.5pt solid; 3.5pt; medium none; 3.5pt; 0cm; medium none; WIDTH: 9cm; 0cm; text 0.5pt solid; mso-border-top-alt: solid text .5pt; mso-border-left-alt: solid text .5pt" width=340>

Sırıkla yürüme ve koşma.Kim sırıkla birlikte dar bir kulvarda koşabilir.(Bir çizgi üzerinde,denge aleti üzerinde)


text 0.5pt solid; 3.5pt; medium none; 3.5pt; 0cm; medium none; WIDTH: 116.4pt; 0cm; text 0.5pt solid; mso-border-top-alt: solid text .5pt; mso-border-left-alt: solid text .5pt" width=155>

[binali]

Sırıkla Yüksek Atlamanın öğretiminde gerekli cimnastik hareketleri = o ns = />
Takla ve Dönme Hareketleri



R PAGE-BREAK-BEFORE: always" clear=all>
Sırıkla Yüksek Atlamanın öğretiminde gerekli cimnastik hareketleri
Asılma ve Salınma Hareketleri




Bar ve Halat Hareketleri




Halka Hareketleri


R PAGE-BREAK-BEFORE: always" clear=all>
Sırıkla Yüksek Atlamada metodik Sıralama


<H2 >Tutuş ve koşunun öğretimi:

<H3 >Ayak ayarlanması:

Salınmanın öğretimi:

a-)Bir halata asılarak sıçrama sallanma.

b-)Bir eşin tuttuğu sırığı koşarak sallanma

c-)Yüksek bir kasanın üzerinden sırığı sabit bir yere dayayarak yere düşüş

d-)Bir halata asılarak sallanıp ayakların yukarı kaldırılması

e-)Yüksek bir kasanın üzerinden sırığı sabit bir yere dayayarak ayakları
yukarı savurma ve minderin üzerine düşüş

Çıta üstünlügünün öğretimi:

a-)Sırığı kazana saplayıp çıta üzerindeki dönüşün yerde çalısılması

b-)Kasanın üzerine çember yaparak yanında duran çıtanın çekilmesi

c-)Yüksek bir kasa üzerinde halata asılarak kolların yardımı ile dönüş çalışılması


d-)Yüksek bir kasa üzerinden halata asılarak sallanıp karşıdaki çıtanın üzerinden geçiş

e-)Yüksek bir kasanın üzerindeki sırığı sabit bir tere saplayarak ayakların yukarı savrulması,dönüş ve mindere düşüş.

f-)Kasa üzerinden sırıgı sabit bir yere saplayarak elde tutulan çıta üzerinden geçiş

[hat64]

teşekkürler.

[academisyum]

paylaşım için teşekkürler.

[binali]

http://www.bedenegitimi.gen.tr/upload/w1l3d4/paspas/sirik atlayicilarin sİstematİk gelİşİmİ.pdf

[binali]

Yer kaplamasın diye PDF olarak gönderiyorum.

http://www.bedenegitimi.gen.tr/upload/w1l3d4/paspas/sirikla atlamanin en İyİ rehberİ.pdf