binali
18-09-2009, 22:12
<H2 ="ing">BAŞ BOYUN ağrıları
="article-">
Baş-Boyun ağrıları
Dr.Ayşegül Çakmak
WIDTH: 209px; FLOAT: left" class="img_caption left">http://img102.imageshack.us/img102/6605/slayt1xa2.jpg
Başağrısı Sıklığı
En sık rastlanan yakınmalardan birisi doktora başvuru düþük
Migrenli olguların% 15-30'u hekime başvuruyor.
Gerilim BA'nda başvuru çok daha düşük
Başağrısı Epidemiyolojisi
İnsidans?
Prevalans çalışmaları var
Az 1 kez BA:% En Son 1 yıl içinde 70-90
I -Astar bAŞbirğrıları
WIDTH: 362px; FLOAT: left" class="img_caption left">http://img214.imageshack.us/img214/1143/slayt2mx6.jpg
1. Migren
2. Gerilim tipi BA
3. Küme BA ve diğer trigeminal otonomik başağrıları
4. Diğer primer başağrıları
1 11 - Migren
Şiddetli başağrısı, otonomik belirtiler ve bazı hastalarda nörolojik semptomlarla belirli auranın oluşturduğu ataklarla, nörovasküler karakterize kronik bir bozukluk
WIDTH: 467px; FLOAT: left" class="img_caption left">http://img162.imageshack.us/img162/6963/slayt8vn8.jpg
Migren Atakları (2 Yılda bir, haftada 2-3, ortalama 1-4)
A-Prodrom
B-Aura
C-Başağrısı
D-iyileşme
E-Postdromal
A - PRODROM (BA'DAN BİR KAÇ SAAT-GÜN ÖNCE)
· Esneme, yorgunluk, Tembellik,
· Konsantrasyon güçlüğü
· Sinirlilik, irritabilite-içe kapanıklık
· Iştah artışı, karın şişliği, sık idrara çıkma
· Boyun tutulması, genel kas hassasiyeti
· Üşüme,Işığa, gürültüye duyarlılık
B-BAŞAĞRISI
· Tek taraflı, zonklayıcı
· 4-72 saat (çocuklarda 2-48 saat)
· Orta-ağır şiddette
· Günlük fizik aktivite ile artar
· Bulantı ve / veya kusma
· Fotofobi, fonofobi, osmofobi
· Solukluk, terleme, lokal eritem, Odem
C - Iyileşme DÖNEMİ
· İlaç Alma
· Uyku
· Bulantı, kusma
· Açlık hissi, aşırı yemek yeme
· Solukluk, soğukluk
D - POSTDROMAL DÖNEM
Aurasız Migren, Migren Başağrısı
* En az 5 atak
4-72 saat
* En az 2'si
· Tek taraflı
· Pulsatil-zonklayıcı
· Orta ya da şiddetli BA
· Fiziksel aktivite ile şiddetlenme, aktiviteden kaçınma
* En az 1'i
· Bulantı ve / veya kusma
· Fotofobi ve fonofobi
TEDAVİ
1 -- FARMAKOLOJİK TEDAVİ
Atak (haftada 2-3 gün en çok)
Profilaktik
2 -- FARMAKOLOJİK OLMAYAN TEDAVİ
· Kognitif davranışsal tedavi
· Relaksasyon teknikleri
· Biofeedback
· Transandantal Meditasyon ve hipnoz
· Akupunktur
· Histamin desensitizasyonu
· Manipulativ ve cerrahi girişimler
YAŞAM biçiminde Değişiklikler
· Stresten uzak durmak
· Düzenli egzersiz
· Düzenli yeme, çalışma, uyku
· SİGARANIN bırakılması
· Yorgunluktan kaçınmak
· Tuz ve su retansiyonunun önlenmesi
· Kafein, analjezik alımının kısıtlanması
· Diğer tetikleyici durumlardan uzak kalmak
Migrende tetikleyici faktörler
· Diyet
o Açlık
o Alkol
o Katkı Maddeleri
o Bazı gıdalar
· Az ya da fazla uyku
· Günlük düzen değişiklikleri
· Menstrüasyon
· Çevresel Faktörler
o Işık
o Koku
o Yükseklik
o İklim Değişiklikleri
· Diğer baş ve boyun ağrılar
· Fiziksel Yorgunluk
· Stres, anksiyete
· Kafa travması
Basit analjezikler
· Parasetamol
· Metimazol
NSAİİ'lardan etkileri daha az, yüksek dozda kullanılmaları gerekiyor (1000-1500mg)
NSAİİ
+ Etlkili ve tolere edilebilir
+ Çoğu kez ilk seçilen gruptur
+ Geçmişte iyi yanıtlılık varsa ŞİDDETLİ ataklarda da etkili olabilir
-- Gastrointestinal yan etkiler
Astar BAŞbirğrıları
1. Migren
2. Gerilim tipi BA
3. Küme BA ve diğer trigeminal otonomik başağrıları
4. Diğer primer başağrıları
2. Gerilim Tipi Başağrısı
· Gerilim BA
· Kas Kasılması BA
· Psikomyojenik BA
· Stres BA
· Olağan BA
· Esansiyel BA
· İdyopatik BA
· Psikojenik BA
Gerilim Tipi Başağrısı
· En sık görülen primer BA
· Epizodik ipucu: Sıklık% 40-80
· Kronik ipucu: Sıklık% 3
· Sosyoekonomik etkisi en fazla olan BA
· En az çalışılan astar BA
Gerilim tipi BA
· 20-40 yaşlarında başlar
· Kadınlarda daha sık
· Prevalans sosyoekonomik özelliklere göre fark göstermez
· Aile öyküsü% 40
· Hastaların% 16'sı doktora başvuruyor
· Prodrom ya da aura görülmez
· Dakikalar-günlerce süren BA epizodları
· Ağrı: Zonklayıcı değil
o Künt-sikici-sıkıştırıcı-acı-basınç şeklinde
o Hafif-orta şiddette
o Günlük aktiviteleri engellemez
o Fiziksel aktivite ile artmaz, hatta azalır
· Atak sıklığı arttıkça BA şiddeti artar
· Sabah en azdır, akşama doğru artar
· Ağrının süresi aylar-yıllar olabilir, kişinin yaşamını, aile hayatını olumsuz etkiler.
· Ağrı Lokalizasyonu
o Genellikle ikilidir, oksipital yerleşim daha az sıklıktadır
o Frontal-temporal-oksipital-paryetal
o "Başı çember gibi sarar"
o "Başı mengeneyle sıkar"
o "Enseden öne doğru band şeklinde gelir"
o "Başa şapka giyilmiş gibi tepede"
· Atak sırasında ağrı Lokalizasyonu değişir
.http://img25.imageshack.us/img25/8201/slayt28rw6.jpghttp://img25.imageshack.us/img25/5174/slayt27yc7.jpg
http://img23.imageshack.us/img23/8776/slayt29wa2.jpg
GERİLİM BAŞAĞRISI
Atak Tedavisi
Episodik tipte ağrı ataklarında
Kronik tipte ağrıda şiddetlenmelerde
- Basit analjezikler
- NSAİİ
Boyun ağrıları
· Vücudun travmaya en duyarlı bölgesi
· Vücudumuzun üç boyutta hareket yapan bölgesi
· Sıklıkla baş ağrıları ile beraber
Boyun bölgesi
· Yedi tane omurdan oluşur
· Ilk iki tanesi başın taşınmasında ve döndürülmesinde önemli rol oynar ve normal bir ömür yapısından farklıdır
· Boyun kemikleri beyine giden damarlar içinden geçer
http://img110.imageshack.us/img110/4814/slayt33rp5.jpg
http://img147.imageshack.us/img147/3205/slayt34el7.jpg
Hareketler
· Servikal omurga farklı hareket şekillerine sahip
· Oksipitoatlantal bileşke (C0-C1)-İleri fleksiyon-ekstansiyon
· Atlantoaksiyel bileşke (C1-C2)-Rotasyon
· En fazla hareket C5-C6
Hareketler ve gerilen Dokular
· Fleksiyon-aksiyel kompresyon
o Posterior Kolon Elemanları
o Kapsuler ligamanlar
o Supraspinous Lig
o Interspinous Lig
o M. Dikleştirici spinae
o M. Trapez
· Lateral Fleksiyon
o Sinir kökleri
o Plex. brachialis
o M. scalenus
· Ekstansiyon veya aksiyel rotasyon
o Anterior Kolon Elemanları
o ALL
o Diskin dış lifleri
o Faset eklemler
o M. Sternokleidomastoid
http://img22.imageshack.us/img22/8738/slayt39jy2.jpg http://img25.imageshack.us/img25/2908/slayt40fe0.jpg
http://img22.imageshack.us/img22/2181/slayt41uz9.jpg (http://img24.imageshack.us/img24/448/slayt40pj4.th.jpg%5b/IMG%5d%5b/URL)
http://img19.imageshack.us/img19/2748/slayt42bi9.jpgSık görülen boyun ağrısı nedenleri
· Kas gerginliği-Myofasiyal Ağrı
· Sırtta eğrilik-skolyoz
· Boyun fıtığı-disk hernisi
· Kireçlenmeler-osteoartrit
· Diğerleri
http://img25.imageshack.us/img25/5821/slayt43lr4.jpghttp://img128.imageshack.us/img128/5507/slayt44an3.jpghttp://img160.imageshack.us/img160/2779/slayt45op9.jpg
Myofasiyal Ağrıhttp://img214.imageshack.us/img214/41/slayt50wu6.jpg
· Boyun kaslarının gerginliği
· Stres
· Öne eğik çalışma
· Zorlamalı hareketler
Boyun ağrısı
· Boyun kaslarının gerginliği
· Ense başa vuran ağrı
· Sırt ağrısı
· Başı öne eğince, çevirince artan ağrı
· Masajla rahatlar
Disk hernisi
· Özellikle gençlerde
· Boyun hareketleri ile artan ağrı
· Kollara vurabilir
· Uyuşma, karıncalanma olur
· Şiddetlidir
· Kolda güçsüzlük?
· Ağrı etkilenen sinir kökünün duyu alanına yayılır.
· Tutulan Koke motor kayıp oluşur gore.
Osteoartrit
· 50 yaşın üzerinde% 50
http://img141.imageshack.us/img141/1929/slayt51ag1.jpg
· Semptomlar:
· Omurganın kendisi ile
· Sinir kökü kompresyonu ile
· Myelopati ile
1. Kök basısı ile beraber tek taraflı yumuşak disk
2.Kök basısı ile beraber sabit disk veya mahmuz
3.Medial yumuşak disk, kord basısı
4.Hard disk, kord basısı
Akut boyun travması
· Ani baş çevirme, ani öne eğilme
· Lokal hassasiyet, ROM'da azalma, PVK'larda spazm
· Rice, BOYUNLUK
Tedavi
· Istirahat
· BOYUNLUK
· Fizik Tedavi
o Ultrason
o TENS
="article-">
Baş-Boyun ağrıları
Dr.Ayşegül Çakmak
WIDTH: 209px; FLOAT: left" class="img_caption left">http://img102.imageshack.us/img102/6605/slayt1xa2.jpg
Başağrısı Sıklığı
En sık rastlanan yakınmalardan birisi doktora başvuru düþük
Migrenli olguların% 15-30'u hekime başvuruyor.
Gerilim BA'nda başvuru çok daha düşük
Başağrısı Epidemiyolojisi
İnsidans?
Prevalans çalışmaları var
Az 1 kez BA:% En Son 1 yıl içinde 70-90
I -Astar bAŞbirğrıları
WIDTH: 362px; FLOAT: left" class="img_caption left">http://img214.imageshack.us/img214/1143/slayt2mx6.jpg
1. Migren
2. Gerilim tipi BA
3. Küme BA ve diğer trigeminal otonomik başağrıları
4. Diğer primer başağrıları
1 11 - Migren
Şiddetli başağrısı, otonomik belirtiler ve bazı hastalarda nörolojik semptomlarla belirli auranın oluşturduğu ataklarla, nörovasküler karakterize kronik bir bozukluk
WIDTH: 467px; FLOAT: left" class="img_caption left">http://img162.imageshack.us/img162/6963/slayt8vn8.jpg
Migren Atakları (2 Yılda bir, haftada 2-3, ortalama 1-4)
A-Prodrom
B-Aura
C-Başağrısı
D-iyileşme
E-Postdromal
A - PRODROM (BA'DAN BİR KAÇ SAAT-GÜN ÖNCE)
· Esneme, yorgunluk, Tembellik,
· Konsantrasyon güçlüğü
· Sinirlilik, irritabilite-içe kapanıklık
· Iştah artışı, karın şişliği, sık idrara çıkma
· Boyun tutulması, genel kas hassasiyeti
· Üşüme,Işığa, gürültüye duyarlılık
B-BAŞAĞRISI
· Tek taraflı, zonklayıcı
· 4-72 saat (çocuklarda 2-48 saat)
· Orta-ağır şiddette
· Günlük fizik aktivite ile artar
· Bulantı ve / veya kusma
· Fotofobi, fonofobi, osmofobi
· Solukluk, terleme, lokal eritem, Odem
C - Iyileşme DÖNEMİ
· İlaç Alma
· Uyku
· Bulantı, kusma
· Açlık hissi, aşırı yemek yeme
· Solukluk, soğukluk
D - POSTDROMAL DÖNEM
Aurasız Migren, Migren Başağrısı
* En az 5 atak
4-72 saat
* En az 2'si
· Tek taraflı
· Pulsatil-zonklayıcı
· Orta ya da şiddetli BA
· Fiziksel aktivite ile şiddetlenme, aktiviteden kaçınma
* En az 1'i
· Bulantı ve / veya kusma
· Fotofobi ve fonofobi
TEDAVİ
1 -- FARMAKOLOJİK TEDAVİ
Atak (haftada 2-3 gün en çok)
Profilaktik
2 -- FARMAKOLOJİK OLMAYAN TEDAVİ
· Kognitif davranışsal tedavi
· Relaksasyon teknikleri
· Biofeedback
· Transandantal Meditasyon ve hipnoz
· Akupunktur
· Histamin desensitizasyonu
· Manipulativ ve cerrahi girişimler
YAŞAM biçiminde Değişiklikler
· Stresten uzak durmak
· Düzenli egzersiz
· Düzenli yeme, çalışma, uyku
· SİGARANIN bırakılması
· Yorgunluktan kaçınmak
· Tuz ve su retansiyonunun önlenmesi
· Kafein, analjezik alımının kısıtlanması
· Diğer tetikleyici durumlardan uzak kalmak
Migrende tetikleyici faktörler
· Diyet
o Açlık
o Alkol
o Katkı Maddeleri
o Bazı gıdalar
· Az ya da fazla uyku
· Günlük düzen değişiklikleri
· Menstrüasyon
· Çevresel Faktörler
o Işık
o Koku
o Yükseklik
o İklim Değişiklikleri
· Diğer baş ve boyun ağrılar
· Fiziksel Yorgunluk
· Stres, anksiyete
· Kafa travması
Basit analjezikler
· Parasetamol
· Metimazol
NSAİİ'lardan etkileri daha az, yüksek dozda kullanılmaları gerekiyor (1000-1500mg)
NSAİİ
+ Etlkili ve tolere edilebilir
+ Çoğu kez ilk seçilen gruptur
+ Geçmişte iyi yanıtlılık varsa ŞİDDETLİ ataklarda da etkili olabilir
-- Gastrointestinal yan etkiler
Astar BAŞbirğrıları
1. Migren
2. Gerilim tipi BA
3. Küme BA ve diğer trigeminal otonomik başağrıları
4. Diğer primer başağrıları
2. Gerilim Tipi Başağrısı
· Gerilim BA
· Kas Kasılması BA
· Psikomyojenik BA
· Stres BA
· Olağan BA
· Esansiyel BA
· İdyopatik BA
· Psikojenik BA
Gerilim Tipi Başağrısı
· En sık görülen primer BA
· Epizodik ipucu: Sıklık% 40-80
· Kronik ipucu: Sıklık% 3
· Sosyoekonomik etkisi en fazla olan BA
· En az çalışılan astar BA
Gerilim tipi BA
· 20-40 yaşlarında başlar
· Kadınlarda daha sık
· Prevalans sosyoekonomik özelliklere göre fark göstermez
· Aile öyküsü% 40
· Hastaların% 16'sı doktora başvuruyor
· Prodrom ya da aura görülmez
· Dakikalar-günlerce süren BA epizodları
· Ağrı: Zonklayıcı değil
o Künt-sikici-sıkıştırıcı-acı-basınç şeklinde
o Hafif-orta şiddette
o Günlük aktiviteleri engellemez
o Fiziksel aktivite ile artmaz, hatta azalır
· Atak sıklığı arttıkça BA şiddeti artar
· Sabah en azdır, akşama doğru artar
· Ağrının süresi aylar-yıllar olabilir, kişinin yaşamını, aile hayatını olumsuz etkiler.
· Ağrı Lokalizasyonu
o Genellikle ikilidir, oksipital yerleşim daha az sıklıktadır
o Frontal-temporal-oksipital-paryetal
o "Başı çember gibi sarar"
o "Başı mengeneyle sıkar"
o "Enseden öne doğru band şeklinde gelir"
o "Başa şapka giyilmiş gibi tepede"
· Atak sırasında ağrı Lokalizasyonu değişir
.http://img25.imageshack.us/img25/8201/slayt28rw6.jpghttp://img25.imageshack.us/img25/5174/slayt27yc7.jpg
http://img23.imageshack.us/img23/8776/slayt29wa2.jpg
GERİLİM BAŞAĞRISI
Atak Tedavisi
Episodik tipte ağrı ataklarında
Kronik tipte ağrıda şiddetlenmelerde
- Basit analjezikler
- NSAİİ
Boyun ağrıları
· Vücudun travmaya en duyarlı bölgesi
· Vücudumuzun üç boyutta hareket yapan bölgesi
· Sıklıkla baş ağrıları ile beraber
Boyun bölgesi
· Yedi tane omurdan oluşur
· Ilk iki tanesi başın taşınmasında ve döndürülmesinde önemli rol oynar ve normal bir ömür yapısından farklıdır
· Boyun kemikleri beyine giden damarlar içinden geçer
http://img110.imageshack.us/img110/4814/slayt33rp5.jpg
http://img147.imageshack.us/img147/3205/slayt34el7.jpg
Hareketler
· Servikal omurga farklı hareket şekillerine sahip
· Oksipitoatlantal bileşke (C0-C1)-İleri fleksiyon-ekstansiyon
· Atlantoaksiyel bileşke (C1-C2)-Rotasyon
· En fazla hareket C5-C6
Hareketler ve gerilen Dokular
· Fleksiyon-aksiyel kompresyon
o Posterior Kolon Elemanları
o Kapsuler ligamanlar
o Supraspinous Lig
o Interspinous Lig
o M. Dikleştirici spinae
o M. Trapez
· Lateral Fleksiyon
o Sinir kökleri
o Plex. brachialis
o M. scalenus
· Ekstansiyon veya aksiyel rotasyon
o Anterior Kolon Elemanları
o ALL
o Diskin dış lifleri
o Faset eklemler
o M. Sternokleidomastoid
http://img22.imageshack.us/img22/8738/slayt39jy2.jpg http://img25.imageshack.us/img25/2908/slayt40fe0.jpg
http://img22.imageshack.us/img22/2181/slayt41uz9.jpg (http://img24.imageshack.us/img24/448/slayt40pj4.th.jpg%5b/IMG%5d%5b/URL)
http://img19.imageshack.us/img19/2748/slayt42bi9.jpgSık görülen boyun ağrısı nedenleri
· Kas gerginliği-Myofasiyal Ağrı
· Sırtta eğrilik-skolyoz
· Boyun fıtığı-disk hernisi
· Kireçlenmeler-osteoartrit
· Diğerleri
http://img25.imageshack.us/img25/5821/slayt43lr4.jpghttp://img128.imageshack.us/img128/5507/slayt44an3.jpghttp://img160.imageshack.us/img160/2779/slayt45op9.jpg
Myofasiyal Ağrıhttp://img214.imageshack.us/img214/41/slayt50wu6.jpg
· Boyun kaslarının gerginliği
· Stres
· Öne eğik çalışma
· Zorlamalı hareketler
Boyun ağrısı
· Boyun kaslarının gerginliği
· Ense başa vuran ağrı
· Sırt ağrısı
· Başı öne eğince, çevirince artan ağrı
· Masajla rahatlar
Disk hernisi
· Özellikle gençlerde
· Boyun hareketleri ile artan ağrı
· Kollara vurabilir
· Uyuşma, karıncalanma olur
· Şiddetlidir
· Kolda güçsüzlük?
· Ağrı etkilenen sinir kökünün duyu alanına yayılır.
· Tutulan Koke motor kayıp oluşur gore.
Osteoartrit
· 50 yaşın üzerinde% 50
http://img141.imageshack.us/img141/1929/slayt51ag1.jpg
· Semptomlar:
· Omurganın kendisi ile
· Sinir kökü kompresyonu ile
· Myelopati ile
1. Kök basısı ile beraber tek taraflı yumuşak disk
2.Kök basısı ile beraber sabit disk veya mahmuz
3.Medial yumuşak disk, kord basısı
4.Hard disk, kord basısı
Akut boyun travması
· Ani baş çevirme, ani öne eğilme
· Lokal hassasiyet, ROM'da azalma, PVK'larda spazm
· Rice, BOYUNLUK
Tedavi
· Istirahat
· BOYUNLUK
· Fizik Tedavi
o Ultrason
o TENS