Aşırı antrenmanı tanımak ve engellemek

[binali]

Reklam Alanı

AŞIRI ANTRENMAN SENDROMU - IV

Emine Dolu ÇAĞLAR

AŞIRI ANTRENMANI TANIMAK VE ENGELLEMEK
Aşırı Antrenmanı önlemek, onu tedavi etmekten daha önemlidir. Bu, antrenmanda uygulanan yüklenmenin dikkatli bir kontrolünü beraberinde getirir.
Aşırı antrenmanı engellemek için üç önemli faktör ortaya çıkmaktadır (Akt.Fry ve ark., 1991, Fry ve ark. 1992):
1. Antrenman programının yapısı, yeterli rejenerasyona, sakatlıkları engellemeye ve aşırı antrenman yüklenmeleri nedeniyle yorgunluğa izin vermelidir.
2. Aşırı antrenmanı tanımaya uygun parametreleri kapsayan bilimsel test programı geliştirilmelidir ve programa eklenmelidir.
3. Test prosedürleri öyle bir şekilde birleştirilmedikler ki, antrenmanla meydana gelen normal yorgunluk, aşırı antrenman ile ilgili olan yorgunlukla bir-
birine karıştırılmamalıdır.

Antrenman yükünde ani artışlardan kaçınılmalıdır. Haftada %5 artış çoğu sporcu için optimal olmaktadır. Kısa dinlenmelerle şiddetli egzersizler ve sık müsabaka tehlikelidir ayrıca monoton antrenmandan da kaçınılmalıdır (özellikle yüzücülerde) (Budget, 1990).

Bir performans kapasitesi testi ile düzenli rejenerasyon periyodunun birleştirilmesi, sadece aşırı antrenman tepkisini tanımak için bir yol olabilir. Aşırı antrenmanı tanımak için önerilen yaklaşım, çeşitli faktörlere dayalı olarak aşırı antrenmanı izlemek için kullanılabilen birleştirilmiş bir test setinin geliştirilmesidir.
Performans testleri temeldir. Diğer testlerde, aşırı antrenman durumunda etkilenen vücut sistemlerini tanımlamada yardımcı olacaktır. Laboratuvar testleri, zaman alıcı ve pahalı olabildiğinden, testler seçici ve maksimum bilgiyi verecek dizaynda olmalıdır. Ne kadar fazla bilgi alınırsa o kadar iyidir. Aşırı antrenmanı tanımak için testlerin bir hiyeraşisi Tablo 3'te verilmiştir. (Akt.Fry ve ark., 1992)


Düzey 1. Antrenmanı günlük izlemeye devam etmek.

* Bu, müsabakanın tüm düzeylerinde antrenmanda, bilimsel amaçlı çalışan personelin rehberliği altında sporcu tarafından yapılmalıdır.
* Bir antrenman günlüğü şunları içermelidir: Uyku saatleri, uykunun niteliği, belirlenmiş olan antrenman, tamamlanan antrenman, antrenman gönüllü olma, yatarken ve ayakta dururken dinlenik kalp atım hızları arasındaki farklıklar, vücut kitlesi.
* POMS kullanarak psikolojik profil oluşturma.

Düzey 2. Eğer gaz analizi ve klinik laboratuar imkanları mevcut değilse, mikrosiklusu test etmeye dahil olan testler.

* Spora özgü testler
* Costill (1986)'in protokolüne benzer bir protokol kullanarak bir ergometrede 6 dakikalık kardiyak verim testi.
* Anaerobik güç ve kapasite testi.
* Psikolojik profil kullanma (örn. POMS)
* Kinantropometir - 8 deri kıvrımı alanı, vücut kütlesi, çever ölçümleri

Düzey 3. Gaz analizi mevcut olduğunda mikrosiklusu test etmeye dahil olan testler

* Spora özgü testler
* Laktat belirlenmesi - Solunum eşiği, aerobik verim, kardiyak veri, laktat eğrisi
* Anaerobik güç ve kapasite testi
* Psikolojik profil kullanma (örn. POMS)
* Kinantropometri - 8 deri kıvrımı alanı, vücut kütlesi, çever ölçümleri


Düzey 4. Eğer klinik laboratuar mevcut ise, biokimyasal immünolojik ve mikrobiyolojik izleme yorgunluğun etyolojisini tanımlamak ve metabolik yorgunluğun göstergelerini tanımlamak için kullanılabilirler.


Biokimyasal:
* Artan bazal kortizol, üre , ürik, asit ya da baskılanmış testesteron katabolik durumun üstün olduğunu gösterir.
* Artan serum CPK ya da myoglobin kas zararını gösterir.
* Glikoz tolerans testi, insüline kortizol tepkisi hipotalamik disfonksiyonun göstergesidir.

Hemotolojik:
* Baskılanmış ferritin, demir ve transferin, azalan oksijen taşıma kapasitesinin göstergesi.
* Beyaz ve kırmızı kan hücresi profili – lökositos, bir yorgunluk durumu ve/veya bir enfeksiyonun göstergesi.

İnmünolojik:
* Total CD3, CD4, CD8 ve NK hücreleri sayılır.
* Total lemfosit popülasyonu fonksiyonel kapasite testi – Baskılanmış mitojenik tepki
* Lenfosit alt gruplarının fonksiyonel kapasite testi – B hücresi, CD4,CD8, NK hücresi
* T hücrelerinin interlökinlere tepki verememesi.



Mikrobiyolojik:
* Bilinen taşıyıcılarda herpes virüsü reaktvasyonu – seroloji
* Kronik yorgunluk durumu varsa şunlara bakılır: Epstein-Barr virüsü, HIV virüsü, toksoplazma ve kronik yorgunluk semptonlarına yol açabilen diğer patojenler.
* Sporcu dinlenme durumundayken standart periyodlarda, testlerin tümü tamamlanmalıdır. Eğer mümkünse testler sabah erken yapılmalı, tüm test tekrarları günün aynı zamanında tamamlanmalıdır.

Aşırı antrenman durumunun tedavisi için kullanılan teknikler Tablo 4’te verilmiştir. Antrenman evreleri ve takip eden müsabaka arasındaki toparlanma oranını arttırmak için, toparlanma teknikleri devamlı olarak kullanılmak zorundadır (Akt. Bompa, 1990).



Tablo 4. Aşırı antrenmanın tedavisi için kullanılan teknikler

Aşırı antrenmanın tedavisi için kullanılan teknikler

Basedowoid Aşırı

Antrenmanın
Giderilmesi

Addisonoid Aşırı
Antrenmanının
Giderilmesi
A. Özel diyet
- Alkalin yiyeceklerle iştahın
Uyarılması
- Uyarıcı maddelerin alınmaması
Az miktarda alkol •
- Artan miktarda vitamin alımı
(B-preparatları)
B.Fizyoterapi
- Açık havada yüzme
- 15–20 dakika. 35–37 C de banyo
(sauna değil)
- Sabahları soğuk duş ve yoğun
Havlu uygulaması
- Masaj
- Hafif ve ritmik alıştırmalar
C.Klimatik tedavi
- Orta şiddetli ültraviyole radyasyonu (Yoğun güneş ışınında
Kaçınmalar)
- Çevre değişikliği ve farklı
Yüksekliklerde kamp

A. Özel diyet
- Asidifiye edici besinler tercih
edilmesi (peynir, et, vb.)
- B gurubu ve C vitaminleri
B. Fizyoterapi
- Sıcak ve soğuk alternatifli duşlar
-Orta ısıda sauna, Soğuk ve kısa duşlarla alternatifler
- Yoğun masa]
- Aktif hareketler
C. klimatik tedavi
- Deniz ve deniz düzeyi yükseltisi
- Tercih edilen iklimli yerde ant

Antrenman süreciyle ilişkili olarak aileler, antrenör, fizyolog, psikolog, diyetisyen, biomekanik uzmanı ve hekim arasındaki iyi bir iletişim, dışsal strese neden olası faktörleri kontrol etmeye ve antrenmanın sürekliliğini sağlamaya yardım edecektir. Dürüst bir iletişimle problemler tanımlanabilir ve performans etkilenmeden önce (nadiren) çabucak düzeltilebilir. Antrenörler sporcularını tanımalılardır. Sporcuyu tanıyan bireyler, bireyin stres semptonlarının farkına varabilirler. Bu nedenle sporcu ve antrenör arasındaki iyi bir uzun süreli ilişkinin gelişmesi önemlidir. Arkadaşları “ yorgun gibisin “ , “ yanlış olan bir şeyler mi var ” , “ sessiz “ gibi şeyler söylemeye başladığında , aşırı stresten şüphelenilmelidir. Sporcu ve antrenör arasındaki zayıf ilişki, sporcunun başa çıkması gereken ekstra bir stresle sonuçlanabilir. Kuipers ve Keizer (1988) , fiziksel ve duygusal stres arttığında, şiddetin devam ettirilebildiğini ama, antrenman volümünün azaltılması gerektiğini önermektedirler. Yaşam stili faktörleri strese yardımcı olduğundan, altında yatan nedenlerini belirlemek gereklidir. Bu problemlerin olduğu kabul edilir edilmez, elimine edilmelidir. ( Akt. Fry ve ark. 1992).


KAYNAKLAR

1.1. Barron ve ark. (1985) “Hypothalamik Dys Function in Overtarained Athletes” . J. Of Clinical Endocrinology and Metobolism. 60 (4),803 – 806
2.2. Bompa, T.O (1990). Theory and Methodology of Training. Dubuque: Kendall/Hunt Publishing Company
3.3. Budgett , R. (1990). “Overtraining Syndrome” British J. Of Sport Medicine. 24 (4),231-236
4.4. Costil ve ark. (1988) “Effects of repeated days of intesified training on muscle glycogen and swimming performance”. Medicine and Sciebce in Sports and Exercise. 20 ‘3), 249 - 254
5. Dressendorfer ve ark. (1985). “Increased Morning Heart Rate in Runners: A Vaild Sign of Overtraining” The Physician and Sports Medicine. 13 (8), 77 - 86
6. Fitzgerald,L. (1991). “Overtraining Increases the Susceptibility to Infection”. Int. J. Of Sports Medicine. 12 (1), S5-S8
7. Fry,R., Morton, A, Keast, D. (1991) “Overtraining in Athletes “.Sports Medicine. 12 (1), 32 – 65
8. Fry,R., Morton, A, Keast, D. (1992) “Overtraining Considerations for the Coach”. Sport Coach. Jaurnay – March, 3-9
9. Kirwan ve ark. (1988). “Psychological resposes to successive drays of intense training in compettiti ve swimmers”. Medicine and Sciense inSports and Exercise. 20 (3), 255 – 259
10.Morgan ve ark. (1987) “Psychological Monitoring of Overtraining and Staleness”.British J. Of Sports Medicine. 21 (3), 107 – 114
11. Morgan ve ark. (1988). “Mood Disturbance Following Increased Training in Swimmers”. Medicine and Sciebce in Sports and Exercise. 20 (4), 408- 414
12. Newsholme ve ark. (1992) “Biochemmical Causes of Fatigue and Overtraining” Endurance in Sports. Edit. Shephard, R.J., Astrand, P.O. Oxford: Blackwell Scientific Publications
13. Parry-Bilings, M., Newsholme, E.A. (1992). “The Overtaining Syndrome Some Biochemival Aspects” Med. Sport Sci. 37, 281 – 287
14 Puffir, J.C., Mc Shane, J.M. (1991). “Depression and Chronic Fatigue in the College Stdent-Athlete”. Primary Care. 18 (2), 297 – 307