AKCİĞERLERDEKİ GAZ DEĞİŞİMİ

[binali]

Reklam Alanı

AKCİĞERLERDEKİ GAZ DEĞİŞİMİ
/>

GAZLARIN KISMİ BASINCI



Soluk alıp verme işlemine solunum adı verilir. Solunum vücut hücrelerinin gereksinimi olan oksijenin dış ortamdan alınıp kana verilmesi ve hücrelerde oluşan karbondioksitin kandan alınarak dış ortama verilmesi ile gerçekleşir.

Solunum yolları burun boşluğundan başlar,alınan hava yutak,gırtlak ve soluk borusu (trakea) ile bronş ve alveollere kadar gelir. Gaz alış verişi yani oksijenin alveolden kana geçişi buralarda olur.

Alveoller ve kandaki gazların kısmi basınçları arasındaki fark, akciğerlerdeki gaz değişimi için ortam oluşturur. Alveol zarının her iki tarafında da gazların kısmi basınçlarının yanı olması ile oluşacak bir denge durumunda gazlar hareket edemezdi. Gazların kısmi basıncı, her iki tarafta eşit olmadığından gaz değişiminin gerçekleşmesi mümkün olmaktadır.

Solunan hava bir gaz karışımıdır. Karışımın içindeki her bir gaz, bu karışımdaki konsantrasyonları oranında bir basınç uygular. Bir gaz karışımı içindeki her bir gazın uyguladığı bu bireysel basınca “kısmi basınç” denir.

Kuru havada oksijen, karbondioksit, nitrojen ve çok az miktarda da argon ve helyum gazları bulunur. Bir gaz karışımında her bir gaz diğer gazların varlıgından bagımsız olarak kendi konsantrasyonuna bağlı bir basınç gösterir. Kuru havanın bileşiminde % 79.03 nitrojen, %20.93 oksijen,%0.04 karbondioksit bulunur. Kuru havadaki oksijen basıncı 0.2093x760 =159.1mm Hg.dir. karbondioksit basıncı 760 ın %0.04ü veya 0.3 mm.Hg, nitrojen basıncı ise 760 ın %79.03ü veya 600.6 mmHg dir.parsiyel basınçların hepsinin toplamı 159.1+0.3+600.6=760mmHg dir. Barometrik basınç deniz kenarında 760mmHg.dir.

Gaz karışımı içerisindeki kısmi basınç şu nedenlerle oluşur:
1) Toplam basıç(barometrik)
2) Karışımdaki gazın küçük miktardaki konsantrasyonu. Eğer her hangi bir zamanda bu iki durum değişirse kısmi basınç da değişir. Gaz alış verişini belirleyen en önemli etmen gazların ilgili olduğu kısmi basınç farklılıklarıdır.

MARGIN: 0cm 0cm 0pt">GAZLARIN SIVILARDAKİ(KANDA) KISMİ BASINCI

Arteriyel gazların parsiyel (kısmi) basınçları


Her hangi bir gaz bir sıvı ile temasa geçirilirse gaz molekülleri sıvı yüzeyini bombardıman eder ve sıvı içerisine geçerler. Çözünen gaz molekülleri aynı zamanda sıvıdan ayrılmaya eğilim gösterirler. Belli bir süre sonunda gaz moleküllerinin sıvıya giriş ve çıkış hızları birbirine eşit olur. Bu dengeleşme oluştuğunda sıvının gazla doyduğu söylenir. Her bir gazın belli bir ısı ve basınçta kendisine özgü belirli bir çözünürlüğü vardır. Kimyasal reaksiyonların yer almadığı durumlarda (denge durumunda) bir gazın konsantrasyonu o gazın gaz fazındaki parsiyel basıncıyla doğru orantılıdır.

Alvoel içerisinden oksijen sürekli olarak kan içine difüze olurken karbondioksitte kandan alveollere geçer. Solunan hava alveoler gaz ile karışarak kana geçen oksijenin yerini doldururken alveole geçen karbondioksitide seyreltir. Bu karışımın bir kısmı ekspirasyon ile dışarıya atılır. İkinci bir inspirasyona kadar alveoler gazdaki oksijen azalırken karbondioksit artar. Alveolllere dakikada katılan karbondioksit, alveollerden kana geçen oksijenden daha azdır. Bu nedenle aynı sayıda nitrojen molekülü daha küçük bir volümde bulunacağından arter kanı ile dengeleşen alveoler nitrojenin parsiyel basıncı solunan nemli havadakinden biraz daha yüksek olur.alveoler gaz ile arteriyel kan arasında da tam bir dengeleme oluşmaz. Alveoler ventilasyon ile pulmener kapiller kan akımının eşit olmayan dağılımı sonucunda arteriyel kan ile alveoler gaz parsiyel oksijen basınçları arasında küçük bir fark ortaya çıkar.