21 Ekim 2009 ÇARŞAMBA
Resmî Gazete
Sayı : 27383
YÖNETMELİK
Millî Eğitim Bakanlığından:
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖZEL DERSHANELER YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, özel dershanelerde eğitim ve öğretim, yönetim, öğrenci kaydı, öğretim programlarının uygulanması, çalışma süreleri ve işleyişle ilgili usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, özel dershaneleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ve 30/4/1992 tarihli ve 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 22 nci maddesi ile 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,
b) Dershane: Öğrencileri; bir üst okulun veya yüksek öğretime giriş sınavlarına hazırlamak, istedikleri derslerde yetiştirmek ve bilgi düzeylerini yükseltmek amacıyla faaliyet gösteren özel öğretim kurumlarını,
c) Dönem: Dershanede eğitim ve öğretim programının uygulandığı süreyi,
ç) Eğitim personeli: Dershanede görevli yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve benzeri görevlileri,
d) Diğer personel: Dershanede eğitim personeli dışındaki görevlileri,
e) Genel müdür: Gerçek veya tüzel kişiye ait birden fazla özel öğretim kurumunun yöneticisini,
f) Genel Müdürlük: Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünü,
g) Grup: Bilgi düzeylerine göre oluşturulan öğrenci grubunu,
ğ) Kurucu: Dershanenin sahibi olan ve adına kurum açma izin belgesi düzenlenen gerçek veya tüzel kişiyi,
h) Kurucu temsilcisi: Özel hukuk tüzel kişileri veya özel hukuk hükümlerine göre yönetilen tüzel kişiler tarafından seçilen ve kurum açma, kapatma, devretme ve benzeri işlemleri yapma yetkisine sahip olan kişiyi,
ı) Millî eğitim müdürlüğü: Özel dershanenin bağlı bulunduğu il/ilçe millî eğitim müdürlüğünü,
i) Müdür: Dershane müdürünü,
j) Öğrenci: Dershaneye kayıt olan kişiyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Kurumun Amacı, Personel, Görev Yetki ve Sorumluluklar
Dershanenin amacı
MADDE 5 – (1) Dershanenin amacı Millî Eğitim Temel Kanununun genel ve özel amaçlarıyla temel ilkelerine uygun olarak öğrencileri;
a) İstedikleri ders veya derslerde yetiştirmek onların bilgi, beceri, yetenek ve deneyimlerine katkıda bulunarak düzeylerini yükseltmek,
b) Bir üst öğretim kurumuna girişle ilgili sınavlara hazırlamak
için gerekli çalışmaları yapmaktır.
Dershanede görevlendirilecek personel
MADDE 6 – (1) Dershanelerde;
a) Müdür,
b) Kontenjanı 400’ü aşan kurumlarda müdür yardımcısı,
c) Öğretmen,
ç) Rehber öğretmen,
d) Aynı branşta üç öğretmenden fazla olması hâlinde zümre başkanı,
e) Büro personeli
zorunlu olarak görevlendirilir.
(2) Dershanelerde, isteğe bağlı olarak;
a) Ölçme ve değerlendirme servisi elemanı,
b) Uzman öğretici,
c) Hizmetli, güvenlik personeli ve benzeri personel,
ç) Aynı kurucuya ait birden fazla özel öğretim kurumunun bulunması durumunda, genel müdür ve genel müdür yardımcısı
görevlendirilebilir.
Görevlerin birleştirilmesi
MADDE 7 – (1) Dershane müdürü, rehber öğretmeni ölçme değerlendirme ve rehberlik görevlerini birlikte yürütmek üzere görevlendirebilir.
(2) İl sınırları içinde aynı kurucuya ait birden fazla dershane için genel müdür görevlendirilmesi durumunda, ölçme ve değerlendirme servisi elemanı ve zümre başkanı genel müdüre bağlı dershanelerde görevlendirilebilir. Bu hizmetlerin yürütülmesinde ve zümre çalışmalarında koordinasyon genel müdürce sağlanır.
Görevlendirmeler
MADDE 8 – (1) Kurumda çalışacak personelin görevlendirilmesi, 8/3/2008 tarihli ve 26810 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır.
Kurucu veya kurucu temsilcisinin görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 9 – (1) Kurucu veya kurucu temsilcisi, dershanede eğitim ortamının gerektiği şekilde sağlanması, gerekli maddî imkânların hazırlanması, yeterli personelin istihdamı, araç ve gerecin temini ve binanın yeterli duruma getirilmesi gibi hususlardan birinci derecede sorumludur. Bu sorumluluğunu yerine getirmek için aşağıda belirtilen görevleri yapar:
a) Her yıl dershanenin malî bütçesini düzenler.
b) Dershane müdürünce talep edilen eğitim ve öğretimle ilgili araç ve gereçle diğer ihtiyaçları sağlar.
c) Hizmetlerin yürütülebilmesi için, ilgili mevzuat hükümlerine göre personelin görevlendirilmesini sağlar.
ç) Gerektiğinde öğretmenler kurulu toplantısına katılarak eğitim personelinin sorunlarını ve isteklerini tespit ederek gereğini yapar.
d) Eğitim personeli ile diğer personelin aylık ve ücretlerinin zamanında ödenmesini; sigorta ve vergi ile ilgili işlerin usulüne uygun ve zamanında yapılmasını sağlar.
e) Dershanede görevlendirilecek eğitim personelinin çalışma izni ve çalışma izni uzatma onaylarının zamanında alınması için gerekli önlemleri alır.
f) Dershanenin gelir ve giderleriyle ilgili iş ve işlemleri izler; muhasebeyle ilgili defter, dosya ve kayıt makbuzlarının tutulmasını sağlar.
g) Yangın, doğal afet ve kazalara karşı ilgili mevzuatına göre gerekli önlemleri alır.
ğ) İlgili mevzuata göre ilk yardım ve özel güvenlik önlemlerini alır.
h) Özel öğretim kurumlarıyla ilgili diğer mevzuatla verilen görevleri yapar.
ı) Dershanenin üye olması hâlinde oda, vakıf, dernek, birlik ve benzeri sivil toplum örgütleri ile özel ve resmi kurum ve kuruluşlarda kurumunu temsil eder veya görevlendireceği kişi tarafından temsil edilmesini sağlar.
(2) Müdürlük görevi bulunmayan kurucu veya kurucu temsilcisi, dershanenin eğitim ve öğretim işlerine karışmaz.
(3) Müdürün izinli veya raporlu olduğu sürelerde millî eğitim müdürlüğünün onayı ile müdür yardımcısı veya müdür yardımcısı bulunmayan kurumlarda, yönetici olma şartlarını taşıyan bir öğretmen veya uzman öğreticinin bu göreve vekâleten görevlendirilmesini sağlar.
Genel müdürün görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 10 – (1) Genel müdür, dershanede eğitim ve öğretim kalitesinin yükseltilmesi, öğrencilerin en iyi şekilde yetiştirilmesi, başarının artırılması için gerekli önlemleri almak ve uygulatmaktan Bakanlık ve diğer resmî makamlar ile kurucuya karşı sorumludur.
(2) Genel müdür, aşağıdaki görevleri yapar:
a) Gerektiğinde kendisine bağlı dershanelerde yapılacak toplantılara başkanlık eder.
b) Dershanede branşında ders bulunması durumunda haftada 6 saate kadar derse girebilir.
c) Dershanede görevli eğitim personeli ve diğer personelin bilim, teknik ve eğitim alanlarındaki gelişmeleri takip edebilmeleri için gerekli önlemleri alır.
ç) Dershanede eğitim, öğretim ve yönetim işlerinin verimli şekilde yapılmasını sağlar.
d) İzin kullanacak personele, dershane müdürüyle birlikte izin belgesi düzenler.
e) Yönetim ve eğitim personeli arasındaki koordineyi sağlar.
f) Eğitim personelinin görevlerini gerektiği gibi yapmaları için önlem alır.
g) Dershanede görevlendirilecek eğitim personelinin çalışma izni ve çalışma izni uzatma onaylarının zamanında alınması için gerekli önlemleri alır.
ğ) Dershanenin üye olması hâlinde oda, vakıf, dernek, birlik ve benzeri sivil toplum örgütleri ile özel ve resmi kurum ve kuruluşlarda dershaneyi temsil eder.
h) Dershanede görevli eğitim personelinin kanaat raporlarını usulüne uygun olarak doldurur.
(3) Genel müdür, ayrıca özel öğretim kurumlarıyla ilgili diğer mevzuatla verilen görevleri de yapar.
(4) Genel müdür aynı zamanda kurucu veya kurucu temsilcisi ise dershanenin mali işlerinden de sorumludur.
Genel müdür yardımcısının görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 11 – (1) Genel müdür yardımcısı, genel müdürün verdiği görevleri yapar. Genel müdürün izinli veya raporlu olduğu sürelerde genel müdürlüğe vekalet eder.
Müdürün görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 12 – (1) Dershane müdürü; dershanenin yönetiminden, eğitim ve öğretim etkinliklerinin planlanması ile yürütülmesinden kurucu veya kurucu temsilcisine, varsa genel müdüre, Bakanlığa ve diğer resmî makamlara karşı sorumludur.
(2) Sorumluluk her ikisinde de kalmak üzere yönetim veya eğitim ve öğretim hizmetlerinin yürütülmesi ile ilgili görevlerinin bir kısmını müdür yardımcısına devredebilir.
(3) Dershaneye genel müdür atanmadığında bu Yönetmelikte genel müdüre verilen yetkileri kullanır.
(4) Müdür, aşağıda belirtilen görevleri yapar:
a) Öğrenci başarısının artırılması, eğitimin nitelik ve kalitesinin yükseltilmesi için gerekli önlemleri alır ve uygulanmasını sağlar.
b) Dershanede, eğitim personeli ve diğer personelin görevlendirilmesiyle ilgili iş ve işlemleri yürütür.
c) Dershanede görevli personelle yapılacak toplantılara başkanlık eder.
ç) Dershanenin üye olması hâlinde oda, vakıf, dernek, birlik ve benzeri sivil toplum örgütleri ile özel ve resmî kurum ve kuruluşlarda dershaneyi temsil eder.
d) Dershanede görevli aday öğretmen ve uzman öğreticilerin adaylıklarının kaldırılmasıyla ilgili işleri yürütür.
e) Dershanede görevlendirilecek eğitim personelinin çalışma izni ve çalışma izni uzatma onaylarını zamanında alır.
f) Dershane personelinden gelen raporları inceler, gereğini yapar.
g) Her öğretim yılı başından bir ay önce öğretim yılına ait gerekli hazırlıkları ve eğitim ve öğretim etkinliklerini planlar, gerekli görev bölümünü yapar, ders dışı etkinlikler için gerekli izinleri alır.
ğ) Defter, dosya ve kayıtların tutulmasını, yazışmaların gecikmeye meydan verilmeden usulüne göre yapılmasını sağlar.
h) Dershanede görevli eğitim personelinin bilim, teknik ve eğitim alanındaki gelişmeleri takip edebilmesi için gerekli önlemleri alır ve yetiştirilmelerini sağlar.
ı) Personelin hizmet içi eğitimi ile ilgili iş ve işlemlerini yürütür.
i) Eğitim personelinin çalışmalarını planlı olarak yapmaları için yıllık planlar ile haftalık ders programlarının yapılmasını sağlar ve onaylar.
j) Kitaplık ve diğer bölümlerin gerekli araç ve gereçle donatılmasını ve eğitim personeli ile öğrencilerin yararlanmasını sağlar.
k) Yönetim görevlerini aksatmamak şartıyla branşında haftada aylık karşılığı 6, isteğe bağlı ek ders görevi karşılığı ise 6 saat olmak üzere toplam 12 saat derse girebilir.
l) Eğitim ve öğretim yılı başlamadan önce yıllık çalışma takvimini hazırlar ve kurumun bağlı bulunduğu il veya ilçe millî eğitim müdürlüğüne onaylatır.
m) Her eğitim ve öğretim yılı için dershanede uygulanan programa göre, öğrenci davranışlarını değerlendirme kurulu veya ödül ve disiplin kurulunu oluşturur.
n) Eğitim personelinin nöbet çizelgesini düzenler.
o) Eğitim ve öğretimle ilgili yürürlüğe giren mevzuatın personelce okunmasını ve bilgi edinilmesini sağlar.
ö) Genel müdür bulunması hâlinde izin kullanacak personele, genel müdürle birlikte izin verir.
p) Müdür kurucu veya kurucu temsilcisi olduğunda dershanenin mali işlerinden de sorumludur.
r) Dershanede görevli eğitim personeli için usulüne uygun olarak kanaat raporu doldurulur.
s) Özel öğretim kurumlarıyla ilgili diğer mevzuatla verilen görevleri yapar.
Müdür yardımcısının görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 13 – (1) Müdür yardımcısı, müdürünün vereceği görevleri yapar. Müdürün izinli veya raporlu olması hâlinde müdürlüğe vekâlet eder.
Eğitim personelinin görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 14 – (1) Eğitim personeli, kendilerine verilen dersin öğretiminden sorumludur. Eğitim personeli aşağıda belirtilen görevleri yapar:
a) Öğrenci başarısının artırılması, eğitimin nitelik ve kalitesinin yükseltilmesi için gerekli çalışmaları yapar.
b) Öğrencilerin devam takiplerini yapar, her derste işlenen konuları ders defterine yazıp imzalar.
c) Öğretmenler kurulu toplantıları, zümre öğretmenleri kurulu toplantıları ile görevlendirildiği diğer kurul ve toplantılara katılır.
ç) Derslere hazırlıklı ve planlı olarak girer.
d) Derslerin dışında dershanenin eğitim, öğretim ve yönetim işlerine katkıda bulunur.
e) Öğrencilere öğrenimlerinde yardımcı olur ve rehberlik yapar, tutum ve davranışlarıyla örnek olur.
f) Planlandığı şekilde nöbet tutar.
g) Dershane mevzuatıyla ilgili bilgi edinir.
ğ) Ders yılı sonunda işlediği konular, yapılan etkinlikler, öğretimde karşılaşılan güçlükler ve çözümü ile ilgili bir rapor hazırlar ve zümre başkanına verir.
h) Görevinde müdüre, müdür yardımcısına ve zümre başkanına karşı sorumludur.
(2) Dershane öğretmenleri, resmî okullarda ders veremezler. Dershane öğretmenleri özel öğretim kurumlarında ders saati ücretli olarak derse girebilir. Ancak, bir haftada girebilecekleri toplam ders saati sayısı, mevzuatta belirtilen haftalık ders saat sayısını aşamaz.
Zümre başkanının görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 15 – (1) Başkanı bulunduğu ders veya derslerle ilgili eğitim ve öğretim etkinliklerinin planlı bir şekilde yapılmasından sorumludur.
(2) Zümre başkanı aşağıdaki görevleri yapar:
a) Zümre öğretmenleri kuruluna başkanlık eder.
b) Sorumlu bulunduğu derslerle ilgili yıllık planların yapılmasını ve uygulanmasını sağlar.
c) Sınavlarda; ölçme ve değerlendirme, teknik, metot ve benzeri yönlerden birliğin sağlanması için gerekli çalışmaları yapar. Bu amaçla sınavlarda sorulacak soruların geçerli, güvenilir ve amaca uygun ölçme yapılması yönünde öğretmenlerle ve ilgili servislerle iş birliği yapar.
ç) Bu zümredeki aday öğretmen ve aday uzman öğreticilerin yetişmeleri için gerekli önlemleri alır.
d) Ders yılı sonunda zümre başkanı olarak sorumlu bulunduğu derslerde işlenen konular, yapılan çalışmalar, öğretimde karşılaşılan güçlükler ve bunların çözümüyle ilgili olarak zümre öğretmenler kurulu raporu doğrultusunda hazırladığı raporu müdüre verir.
Rehber öğretmenin görevleri
MADDE 16 – (1) Rehber öğretmen, 17/4/2001 tarihli ve 24376 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliğinde belirtilen görevlerle birlikte aşağıda belirtilen görevleri de yerine getirir.
a) Öğrencilere bir üst öğretim kurumunun tespitiyle ilgili konuda meslekî rehberlikte bulunur.
b) Öğrencilerin başarılarını artırmak için onlara rehberlikte bulunur.
c) Öğrencilere gerekli rehberlikte bulunabilmek için bilgi düzeylerini tespit etmek amacıyla çeşitli test ve teknikler uygular ve değerlendirir.
ç) Öğrenciye rehberlikte velilerle işbirliği yapar.
d) Öğrencilerde oluşan sınav stresi ve karşılaştıkları diğer güçlüklerle başa çıkmalarına yardımcı olur.
e) Etkili öğretim ortamı hazırlanması için önerilerde bulunur.
f) Her dönem için rehberlik etkinlik programını hazırlar.
g) Yönetim, öğretmenler kurulu veya servisçe yapılması yararlı ve gerekli görülen işleri ve etkinlikleri yapar.
Ölçme ve değerlendirme servisi elemanının görevleri
MADDE 17 – (1) Ölçme ve değerlendirme dersini verme nitelik ve şartlarını taşıyanlar ölçme ve değerlendirme servisi elemanı olarak görevlendirilir ve aşağıda belirtilen görevleri yapar;
a) Test tekniğine uygun soruların hazırlanabilmesi için öğretmen ve uzman öğreticilere açıklayıcı doküman temin eder.
b) Test sorularının derslere, konulara, ölçmek istediği amaca göre düzenlenmesini sağlar ve soru bankası oluşturur.
c) Her sorunun uygulama tarihlerine göre analizlerini yapar. Soruların güçlük derecelerini göz önünde bulundurup uygun olmayan soruları tespit eder ve soru bankasından çıkarır.
ç) Ölçme ve değerlendirme sonuçlarına göre program geliştirme ihtiyaçlarını tespit eder.
d) Öğretime başlamadan önce öğrencilerin düzeylerini düzey belirleme sınav sonuçlarına göre tespit eder, öğretim etkinlikleri sırasında verimi ölçmek amacıyla her dönem için sınav programlarının yapılmasına katkı verir.
e) Ölçme ve değerlendirme sonuçlarına göre öğrencilerin; öğretim programlarında ulaşılması beklenen amaç ve kazanımlara göre başarı veya başarısızlıklarını tespit ederek sonuçlarını önerilerle birlikte öğrencilere, ilgili öğretmenlere veya usta öğreticilere verir.
f) Yapılan düzey belirleme, düzey kontrol ve deneme sınavları sonuçlarına göre öğrencilere sınav sonuç belgesi/karne verir.
g) Yönetim, öğretmenler kurulu veya servisçe yararlı ve gerekli görülen etkinlikleri yapar.
Diğer personel
MADDE 18 – (1) Dershanede büro personeli, hizmetli, güvenlik görevlisi ve benzeri personel, dershane müdürünün vereceği görevleri yapar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kayıt
Kayıt esasları ve istenecek belgeler
MADDE 19 – (1) Zorunlu öğrenim çağında olup ilköğretime devam etmeyen çocukların, dershaneye kaydı yapılmaz. Ancak ilköğretimini zamanında tamamlayamayan yetişkinlerden, Açık İlköğretim Okuluna devam ettiklerini belgelendirenlerin dershaneye kaydı yapılabilir.
(2) Dershaneye kayıt sırasında öğrencilerden aşağıdaki belgeler istenir;
a) Öğrencinin T.C. kimlik numarası ve okulundan aldığı, “Öğrenci Olduğuna İlişkin Belge” veya “Diploma”nın aslı veya dershanece onaylı bir örneği.
b) Yabancı uyruklu öğrencilerden, 14/10/1983 tarihli ve 2922 sayılı Türkiye’de Öğrenim Gören Yabancı Uyruklu Öğrencilere İlişkin Kanun ile 15/4/1985 tarihli ve 85/9380 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Türkiye’de Öğrenim Gören Yabancı Uyruklu Öğrencilere İlişkin Yönetmelikte belirtilen belgeler.
Kayıt zamanları ve öğrenci sayılarının bildirimi
MADDE 20 – (1) Dershaneye öğrenci kaydı, ücret ilanıyla birlikte başlar.
(2) Programların öğretimine başlandığı tarihi takip eden en geç 30 gün içinde her program için sınıflara göre öğrenci sayılarını belirten liste il/ilçe millî eğitim müdürlüklerine gönderilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Eğitim ve Öğretim
Öğretim programları
MADDE 21 – (1) Dershanede, öğrencilerin öğrenim gördükleri okullardaki sınıflarına uygun öğretim programlarının uygulanması esastır.
(2) Ayrıca, dershanece geliştirilmiş öğretim programları Bakanlığın izniyle uygulanabilir.
Yıllık plan
MADDE 22 – (1) Dershanede ilgili zümre öğretmenler kurulunca, dönemler başlamadan önce her dönem ve her ders için yıllık plan yapılır.
Yazılı kaynaklar
MADDE 23 – (1) Dershanede öğrencinin kendi kendine öğrenmesine veya öğrendiklerini pekiştirmesine yardımcı olmak amacıyla yazılı kaynaklar hazırlanır.
(2) Yazılı kaynaklarda belli ünite veya konular esas alınarak konu veya üniteye ilişkin temel bilgilerle birlikte geliştirilmesi beklenen amaç ve kazanımlarla ilgili çeşitli ölçme tekniklerine de yer verilir.
(3) Dersler; konuya uygun, göze ve kulağa hitap eden araç ve gereç kullanılarak işlenir.
Sınavlar
MADDE 24 – (1) Öğrencilerin devam ettikleri programa göre dershanede;
a) Düzey Belirleme,
b) Düzey Kontrol,