Etkısız ılacın (plasebo) etkısı nedır?
 

ETKISIZ ILACIN (PLASEBO) ETKISI NEDIR?

Etkisiz ilaç verilen hastalarin, tipki normal ilaç almis gibi kendilerini iyi hissetmelerinin nedeni nedir, bilinmiyor.
Süphesiz duymussunuzdur, ilaç yerine verilen etkisiz ilaçlarin, tipki ilaç almis gibi etki yaptigini. Ama nasil etkidigi ve nedeni bilinmiyor. Plasebo etkisinin gücünü siz de evde bir deneyle görebilirsiniz, tabii bu deneyi üzerinde uygulayabileceginiz birisini bulabilirseniz! Günde birkaç kez, birkaç gün boyunca birinin canini yakin. Deney'in son gününe kadar agriyi morfin ile kontrol altina alin. Bu son gün morfin yerine tuzlu su kullanin. Sonuçta tuzlu suyun agriyi azalttigini göreceksiniz.
Iste plasebo etkisi buna deniyor. Bu etki bazan çok güçlü olabiliyor. Yukaridaki deneyi ilk kez Italya'da Torino Üniversitesi'nden Fabrizio Benedetti yapti. Doktorlar plasebo etkisinin onlarca yildir farkinda.
Benedetti, ayrica Parkinson hastalarinda da plasebo etkisini arastirdi. Tuzlu suyun plasebo etkisinin hastalarda titreme ve kas sertligini azalttigini gören (Nature Neuroscience, vol 7, p 587) Benedetti ve ekibi, hastalara tuzlu su verirken beyinlerindeki nöronlarin faaliyetlerini ölçtü. Deneyde "Alt-talamik çekirdek"teki nöronlarin, tuzlu su verildikçe daha az tetiklendigi anlasildi. Bu sekilde hastaligin semptomlari düzelirken, nöron faaliyetleri de azaliyordu.
Benedetti bu deneyden elde edilen sonuçlari söyle degerlendiriyor: "Burada neler olup bitigini ögrenmek zorundayiz. Ancak bir sey kesin: Beklentiler ve terapötik sonuçlar arasindaki iliski, beyin-beden etkilesimini anlamak için mükemmel bir model olusturuyor. Simdi bilim adamlari plasebo etkisinin nerede ve ne zaman devreye girdigini anlamaya çalisiyor. Hastaliklar farkli da olsa altta yatan mekanizma ayni olabilir".