SPOR BECERİLERİNİ ÖĞRETMEK

Öğr.Gör. Ali GÜREŞ





Beceri Nedir?

• Bireyin fiziksel ve psikolojik çaba göstererek bir işi kolaylıkla ve ustalıkla yapabilmesidir.

Eylem Nedir?

• Düzgün ve süresi içinde yapılabilecek hareketler bütününe denir (yanlış hareketler varsa beceriler henüz öğrenilmemiştir).

*Beceri Motor Gelişimin Bir Ürünü Olarak Değerlendirilir

• Beceri sadece spor için geçerli değildir. Hareket olan her şeyde beceri söz konusudur.
• Bir becerinin öğrenilmesi sırasında öğrenilecek olan beceriden bir takın uyarılar alırız.

BECERİKLİLİK

• Birey yeterli sayıda deneme yaptıktan sonra becerisi yerleşerek usta bir şekilde istenilen şeyi yapabilmesidir.
• Beceriklilikte dış uyarıların sayısı azalırken iç uyarıların sayısı artar. Beceriklilikle birlikte kullanılan uyarı sayısı artar. Beceriklilik düzeyi arttıkça beceriyi yapmak için gereken motor etkinlikler dengelenir.
• Beceriklilik düzeyi arttıkça becerinin yapılması için süre azalır ve sağlamlığı artar.

Spor becerilerini öğretmenin yolları;

• Beceriyi tanıtmak
• Beceriyi göstermek ve kısaca açıklamak
• Becerinin alıştırmasını yaptırmak
• Hataları düzeltmek için geribildirim vermek

Beceriyi tanıtmak
• Beceriyi hareket ve sözcüklerinizde heyecan ifadenizle tanıtın.
• Açık ve sporcuların anlayabileceği bir dil kullanın.
• Sporcularınız ne kadar küçükse sözcüklerinizde o kadar basit olmalıdır. Ayrıntıya girmeyin, bütün söyleyeceklerinizi 3 dakikadan az bir sürede söyleyin
• Alaydan, rahatsız edici tavırlardan ve argo ifadelerden kaçının

Üç olay iyi bir tanıtım sağlar ;

• Sporcuların dikkatini çekmek
• Sporcuları herkesin görmesini ve duymasını sağlayacak şekilde düzene sokun
• Beceriye bir isim verin ve öğrenme nedenini belirtin

Beceriyi göster ve açıkla
• Beceriyi doğru olarak gösterebilecek duruma gelinceye kadar çalışın
• Gösterebilecek birisinden isteyin
• Beceriyi gösteren bir film veya bir video kullanın

Etkili bir gösteri ve açıklamanın 4 yolu

• Sporcuların dikkatini çekin
• Gösterin ve açıklayın
• Önceden öğrenilen beceriler ile bir bağlantı kurun
• Anlaşıldığını kontrol edin

Gösteri ve açıklama yaparken ;
• Becerinin tamamını müsabaka koşulunda uygulanıyormuş gibi gösterin
• Becerinin nasıl yapılacağını değişik açılardan birkaç defa gösterin
• Beceriyi solaklar ve sağ elin kullananlar için ayrı ayrı gösterin
• Beceri karmaşık ise ana kısımları ayrı ayrı gösterin
• Becerinin çok süratli yapılması gerekiyorsa sporcunun hareketlerin sırasını iyi görebilmesi için yavaş bir şekilde gösterin
Becerinin alıştırmasını yaptırmak

Sporcuların gösterim ve açıklamadan hemen sonra beceriyi denemeye başlamalıdırlar

• Bütün veya parçanın denenmesi

Beceri tümüyle çalışılır. Parça yöntemi ise aslında bütün-parça-bütün yöntemidir
Bölünen parçaları tekrar birleştirmek
Bir beceriyi öğretmek için parçalara ayırmanız her birini ayrı ayrı öğretmeniz gerektiği anlamına gelmez
Beceriyi öğretmek için ek yollar
Basitleştirme : Öğretmede etkili bir yaklaşım da öğrenilecek beceriyi basitleştirmektir
Dikkati yoğunlaştırma : Becerilerin bir bölümüne konsantre olmalarını istemek. Örneğin disk atıcıdan atışı tam olarak yapmasını ancak atış anında diski çekerken vücuttan mümkün olduğu kadar uzak tutmaya dikkat etmesini isteyebilirsiniz.

Beceriyi alıştırma prensipleri

• Doğru beceriyi çalıştırın
• Sporcular öğrenir öğrenmez beceriyi müsabaka koşullarına benzer koşullarda çalıştırın
• Yeni beceriler öğretirken alıştırmayı kısa ve sık aralıklarla yaptırın
• Çalışma süresini etkili olarak kullanın
• Tesis ve malzemeyi verimli kullanın
• Her çalışmada sporcuların belli bir başarı düzeyine ulaştığından emin olun
• Çalışmayı eğlenceli hale getirin

Beceride hataları düzeltin

Sporcularınızda hataları düzeltmek üzere 2 değişik bilgi verebiliriz

• Erişilen performans ile öngörülen performansı nasıl karşılaştırırız ?
• Yanlış bir performansı arzu edilen performansa en yakın hale getirecek şekilde nasıl değiştirebiliriz ?

Her iki tür bilgiye de GERİBİLDİRİM (FEDDBACK) denir

Hataları fark etmek

• Öğrenme hataları
• Performans (uygulama) hataları

Uygulamayı gözle ve değerlendir
Sporcularımızın hatalarının düzeltilmesine yardımcı olma süreci onları gözleyerek ve değerlendirerek bu hatalarının öğrenme mi yoksa uygulama hatası mı olduğuna karar vermekle başlar
Beceri Ne Kadar İyi Anlaşılırsa Hataların Düzeltilmesi de O Kadar Kolay Olur