FANATİZM VE HOLİGANİZM

[webmaster]

Reklam Alanı

FANATİZM VE HOLİGANİZM = o ns = />

Holiganizm; sokak serserisi olarak tanımlanabildiği gibi “sıklıkla şiddeti yada yıkıcı davranışlar gösteren başıboş ve gürültücü genç kişi “ olarak tanımlanır.
Fanatik ise tutmuş olduğu takıma her ne olursa olsun bağlanan ve takımın kazanması için her yolu meşru gören kişidir. Holigan içinse takımın kazanması veya kaybetmesi önemli değil önemli olan kavga etmek kırıp dökmektir
Fanatizm, amaç unutulduktan sonra, kalmayan amaca ulaşmak için gözün kararması hırsın dörde katlanmasıdır. Holigan zaman, zaman korkunç olabilen stat kapılarına ekmek bıçaklarıyla Molotov kokteylleriyle giden insanlardır.
Futbol erkek spor kültürü içerir ve eril spor yapma duygusunun ve özdeşleş iminin olanaklı permutasyonlarını tüketmez Değişen derecede iştiyaka sahip çok daha geniş bir spor tutkunları destekçileri ve taraftarları sporun kültürel genişliğini ve derinliğini tahkim ederken, çeşitli alt gruplar (sözgelimi kendisini futbol holiganizmine adayanlar)bu daha geniş yığışım içerisine oturtulabilir. Fiziksel gücü bayan cinsiyete göre farklı ve kuvvetli olan erkek iki karşı cins kavgasındaher zaman üstündür. Fiziksel gücün üstünlüğü ve özdeşleşme olanaklarının hiç tükenmeyişi takımına aidiyet duygusundan dolayı erkek sporu futbolla birleşince bu sporun destekçileri tutkunları ve taraftarları futbolun kültürel genişliğini kullanırken kendi iç dünyası kültürü ve sosyo-ekonomik durumu nedeniyle birer holiganizm üyesi olabilmektedirler. Holiganın yüzü stadyuma gelirken takımın renkleriyle boyalıdır boynunda bayrağı sarılıdır. Üzerinde vurucu kırıcı araçlar yüklüdür. Ölmeye ölmeye ölmeye geldik söylemi takımına kendisinin aidiyet duygusuyla söylenmiş bir tezahürattır.Fakat ciddi anlamda azınlıkta olanlarca gerçekleştirilebilen gerçekleştiğinde de çok büyük etkilere olan sonu ölümcül olaylarla noktalanan eylemler olmaktadır.Dünyada holigan olarak adlandırılan bu tip taraftar grupları azınlıktadır fakat yaptıkları eylemler açısından etkilidir.Bu inanışa sahip taraftarlarda amaç takımlarının her ne şekilde olursa olsun galip gelmelidir.
Bu yaşamın diğer gerçekleri ne olursa olsun onlar için tek gerçek kendi içinde yaşadıkları gerçektir.Oda takımlarının hep zafer kazanmasıdır.Dünyadaki holigan tanımının biraz yumuşatılmış adı fanatiktir.Fanatikler kendi takımlarından başka bir takım düşünmezler. Düşündüklerinde ise mutlaka kendi takımlarıyla ilgili bir ilgisi varsa düşünürler.Bazı fanatikler ve holiganlar için maça gitmek dövüşmenin aracıdır.Saldırgan davranışı maça gitmenin ayrılmaz bir parçası görülür. Kanında takımının renklerini taşıyor özdeşleştirmesi fanatiğin takım aidiyetini açıklamak için kullanılır.Holigan içinse takımının renklerini taşımak takım için bir şeyler yapmak gerekir.Dövüşmek saldırmak her ne şekilde olursa olsun sözde takımın lehine karşı tarafa fiili eylemde bulunmak gerekir.Karşı tarafın canlı veya cansız olması önemli değildir, önemli olan karşı tarafa ait her şeye zarar vermektir.
Fanatiklerin artık örgütlü olup olmadığı tartışması sona ermiştir.Stadyumlarda asılı pankartlar internet siteleri artık fanatiklerin eylemlerini örgütlü olarak sürdürdüklerini kanıtlamaktadır.Yöneticiler ile taraftarlar arasında bir iletişim ve örgütlenme mevcuttur.Fanatizmin önlenmesi konusunda çağrılar yapan kulüp yöneticileri adeta adet yerini bulsun türünden yasak savmaktadırlar. Çünkü istedikleri eylemleri taraftarlarına ve bunların içinde fanatik ve holigan olabileceği gerçeği de saklı değilken yaptırabilmektedirler. O bilet işleri falan artık garip noktalara gelmiş iddia ne demek?Bu çocukları yönlendiriyor.Maçtan önce bunları hem para veren hem de televizyonlarda centilmenlik çağrısı yapanlar var.Herkes kimin ne yaptığını biliyor ama oyun oynuyor.Bir keresinde Galatasaray’ın Anadolu yakasında bayan voleybol maçı var.
Galatasaray başkanı maçı son anda haber alıp voleybol şubesi yöneticisini arıyor. Aman amigolar gitsin biraz tezahürat yapsın diye yöneticide Galatasaray amigosunu arayıp bilet paralarını veriyor. Ama Galatasaray amigosuna zor geliyor karşıya gitmek. Oda Fenerbahçe amigosunu arayıp maça gidinde bağırın diyor, öbürü kabul ediyor ve paraları paylaşıyorlar.Fenerbahçe amigosu da adamlarını toplayıp maça gidiyor ve iki saat Galatasaray lehine tezahürat yapıyor. Kavga çıksa kavgada ederlerdi herhalde. Eğer orada kavga çıkması gerekliyse bununda gerçekleşeceğini biraz fazla para ile her türlü eylemin yaptırılabileceğini görmek fanatik ve holiganların artık örgütlü olabildiğinin de kanıtıdır.Ülkemiz için iki ezeli rakip tamlamasını kullandığımız kulüplerin birbirleri lehine tezahürat ve kavga etmelerini yadsımamak bu kişilerin taraftar olmamalarının sadece amaç maça gitmenin ise sadece bir araç olduğundadır.
Holigan ve holiganizmin bu kadar tartışmalı ifadeler olduğu göz önüne aldığında Türkiye’de holiganizm var mı? Sorusunu yanıtlamak oldukça zor görünmektedir.Koloğlu, döner bıçağı ile maça gidenlerin olduğunu taşıdıkları silahlara bakıldığında amaç açısından Türkiye’deki taraftarların Avrupa’daki holiganlardan farkı kalmadığını belirtmekte ancak Türkiye de İngiltere de olduğu gibi spor dışı hedeflere saldırı olmadığını ve İngiltere deki olaylarla Türkiye dekiler arasında şimdilik bir fark olduğunu ileri sürmektedir.Ayrıca Kol oğlu Türkiye de sporun sosyal sınıf ve tabaka farklılıkların aşılabildiği tek alan olduğundan ülkemizde Avrupa türü holiganizmi frenleyecek yada ona başka bir yön verecek bir tür kaynaşmanın varlığından söz etmektedir. Ona göre bu genel yapının dışında kalanlar sadece bazı kulüplerde yönetimi ele geçirmek isteyenlerin beslediği mafya türü amigolardır.”

Holiganizmin çıkışında Hoggart’ın ünlü yoksul kültüründe bir baş kaldırma ve kendini kanıtlama gerçeği var. Hoggart’ın bulguları = st1 ns = :schemas-microsoft-comffice:cs:smarttags" /><st1:NumConv6p0 w:st="on" sch="1" val="1960">1960</st1:NumConv6p0> öncesi İngiliz işçi sınıfının yeryüzüne bakışına damgasını vuran bir karşıtlığa dikkat çekiyor: Biz ve onlar karşıtlığı. Onlar şu yada bu biçimde bizi yönetenler. Bizi kenarda bırakan bir dünya inşa etmiş olanlar. Futbol statları kenarda bırakılmış bizlerin varlıklarını duyabilecekleri ender toplumsal mekanlardan biri.
Biz tek başımıza belki güçlü değiliz ; ama statlarda bir araya geldiğimizde en azından fizik üstünlük bize geçiyor. Bu fırsatı da bizi dışlayanların dünyasını simgelerine karşı tepkimizi göstermek üzere kullanırız . Elbette düzeni değiştiremeyeceğimizin farkındayız;ama hiç olmazsa içimizdeki hıncın bir kısmını boşaltabiliriz. Dolayısıyla statlardaki şiddetimiz gerçek bir sınıf bilinci olmasa da bizim açımızdan rasyonel bir stratejinin parçasıdır. Şiddeti baskı altında tutan kapakları açıyorsak; bunun derinliklerinden süzülen bir mantığı var.

TAHRİK OLMAK
Orijinal olarak engelleme saldırganlık hipotezi engellenmeyi; herhangi bir amaca ulaşmanın engellenmesi olarak tanımlanmıştır.Daha sonra herhangi bir birey veya koşulun kişi üzerinde yarattığı acı yada rahatsızlık olarak tanımlanabilecek olan tahrik unsurunun da (yüze vurulan bir tokat sözel bir suçlama mal veya eşyaya yönelik saldırı) tanımı eklenmesi gerekli görülmüştür. Araştırmalar engellenme ve tahrik unsuru artıkça saldırganlığın da arttığını ortaya koymaktır. Örneğin deney düzeninde kendilerine verilen şok düzeyinin arttırılması durumunda diğer deneğe uyguladıkları şok miktarının arttığı gözlenmiştir.
John son engellenme kuramı ile saldırganlık arasında ilişki olmasına rağmen oldukça karmaşık güçlükler olduğunu belirtmektedir. Yani engellenme ile oluşan tahrik kişiden kişiye değişmektedir. Dolayısıyla tahrikin tanımının yapılması çok genel çerçevede kalmıştır.Aynı engelleme kimilerinde tahrik unsuru olurken kimilerini hiç ilgilendirmemektedir. Hatta engelleme bile kimilerinde gerçekten engellenme kabul edilmekte kimilerinde ise olağan karşılanmaktadır. Herhangi bir bilet kuyruğunda kuyruğun önüne geçen biri diğer kuyruktakilere karşı engellenme bulunmaktadır. Kimileri o kişinin saygısı bu kadar deyip oralı olmazken kimileri müdahalede bulunurlar. Yolda yürürken size kaza ile de olsa çarpan bir yayaya karşı tepkilerde farklıdır. Kimileri oralı bile olmazken kimileri kavgaya bile tutuşurlar. Kısaca çevremizdeki bütün engellemeler farklı farklı değerlendirilir tahrik olma nedenlerimiz de farklıdır.
Engellenmeye saldırganlık hipotezini savunan ilk kuramcılar bireyin amaca ulaşmak üzere olduğu sırada engellenmesi durumunda engellenmenin (ve bunu izleyen saldırganlığın) amaca uzak olduğu zamanki engellenmeye oranla daha büyük olacağını öne sürmüşlerdir.Amaca yakınlık hipotezi bireyin amacı gerçekleştirmeye yakınlaştığı ölçüde amacı gerçekleştirme yönündeki güdüsünün daha yüksek olacağını belirmektedir. Amaca ulaşmak kavramı da zamana göre değişiklik göstermektedir. Örneğin ligin başında oynanacak olan bir futbol maçının şampiyonunu belirleyecek olan son maç olmaması amaca ulaşmak üzere olunan bir durum değildir. O andaki engellenme son maçtaki engellenme gibi algılanmaz.
Birinci tip engellenme ve tahrik olmada engellenmenin süresi sıklığı şiddeti ve zamanı tahrik olmanın da derecesini belirler. Farklı şiddete sürede sıklıkta ve zamanda engellenme durumuna maruz kalan taraftar tepkileri birbirlerinden farklıdır. İkinci tip engellenme ve tahrik olmada saldırganlık sonucu alınan tepkilerle tahrik olan taraftar sözel saldırganlık iğneleme (nispet verme) ve fiziki saldırıya katılır. Üçüncü tip engellenme ve tahrik olmada ise doğrudan ve yön değiştirmiş saldırganlık sonucu taraftar hemen tepki vermez daha sonra başka bir objeye yönelerek saldırgan olabilir.
Engellenmenin bir saldırganlık nedeni olma durumunu kesin olmadığını sadece saldırgan davranma eğilimi yarattığını bilmekte fayda vardır.Tahrik olunan ve şiddet yaratılan bir durumda daha sonra pişmanlık duyanlar çoğunluktadır<st1:NumConv6p6 w:st="on" sch="4" val=".2000">.2000</st1:NumConv6p6> yılında Galatasaray ve Leeds kulüpleri arasında UEFA kupası yarı final karşılaşması ilk maçında birkaç holiganın yarattığı krize İstanbul’daki bizim birkaç fanatikte ortak olunca sonunda maalesef üzücü tablo ortaya çıktı.Taraftarlar arasında çıkan arbedede iki İngiliz öldü. Daha sonra yargılama sırasında Türk bayrağını edep yerlerine sürdükleri için olayı gerçekleştirdikleri söyleyenler pişman olduklarını uzun hapis yılları alan kesinleşmiş yargı cezalarını aldıktan sonra söylemişlerdir.
Toplumsal-siyasal alanların içerdiği muhtelif biz \onlar ilişkileri popüler bilinçte takımların ve oyuncuların bizim takımımız bizim çocuklarımız olarak anlamlandırılması yoluyla farklı bir biz\onlar ilişkisinde aynı kutbu oluştururken; engellenme ve tahrik unsurunun temelini yaratmaktadır. Futbol çokça politikleştirilmesine rağmen yaygın bir şekilde politikanın ötesinde veya üzerinde bir konuma getirilmiştir.Saflara ayrılan taraftar yaşamındaki olumsuzlukları takımına aidiyet duygusuyla birleştirerek takım için yapılabilecek her eyleme tahriklenmiş olarak katılmaktadır.
R PAGE-BREAK-BEFORE: always" clear=all>
FUTBOL SEYİRCİSİNDE GÖRÜLEN SALDIRGANLIK VE ŞİDDETTE
TAHRİK OLMA ÇEŞİTLERİ

Futbol seyircilerinde saldırganlığa bağlı tahrik olma çeşitleri ise şunlardır.

<st1:NumConv6p0 w:st="on" sch="1" val="1">1</st1:NumConv6p0>-Maçın sonucuyla ilgili bir beklentinin olması
<st1:NumConv6p0 w:st="on" sch="1" val="2">2</st1:NumConv6p0>-Karşı takımın taraftarlarının aleyhte bir pankart açılmasıdır.