Dilinize Dikkat Edin!

[binali]

Reklam Alanı

Dilinize Dikkat Edin!

Yazar: Grace L. Judson


Her gün kullandığınız dil -sözcük seçiminiz, sıralamanız ve tonunuz- nasıl algılandığınız konusunda tahmininizden çok daha kritik bir rol oynar. Bir soruya, övgüye, hatta hava durumuyla ilgili bir yoruma nasıl yanıt verdiğiniz, insanların size, yeteneklerinize ve işinize ilişkin görüşlerini çok ince, ama çok güçlü biçimlerde etkiler.

Üç örnek inceleyelim. Burada, kariyeriniz ve ilişkileriniz üzerinde en pozitif etkiyi yaratmak üzere yapabileceğiniz bazı basit değişikliklere de bakacağız.

1. Evet, teşekkür ederim, çok iyi bir iş çıkardık.

Bir övgüye nasıl yanıt verdiğiniz, insanların özgüveniniz ve yetenekleriniz (ya da bunların eksikliği) hakkındaki algılarını etkiler. Çoğu insan gibi, övgülerin eleştirilerden daha zor kabullenildiğini muhtemelen anlamışsınızdır. Çocukluğunuzdan itibaren, size neredeyse her zaman geribildirim (başka bir deyişle eleştiri) talebinde bulunmanız ve övgüler konusunda mütevazı olmanız (başka bir deyişle cesaret bulmamanız) öğretilmiştir.

“Yok canım, hiçbir şey yapmadım ki!” türü laflar edip övgüyü utangaç bir tavırla geri çevirir ya da başarınızı önemsiz gibi gösterirseniz, insanlar size İNANIRLAR. Yanıtınıza inanarak, ekibinizin yaptığı fazla mesaileri, iş için gereken uzmanlık ve beceriyi, sonuç üzerinde gerçekleştirdiğiniz son rötuşları önemsemezler.

Öte yandan, bir ekip çalışmasının başarısını kendinize mal ederek ya da organizasyondaki onca insan arasında sadece sizin bu işi başarıya taşıdığınızı iddia ederek kendinizi üstün bir konumda gösterirseniz, kibirli ve tehlikeli biçimde bağımsız (bir ekip üyesi değil) biri olarak algılanıp tüm saygınlığınızı yitirirsiniz.

Bunun yerine, tercihen ofis dışındaki bir arkadaşınızla pratik yapmak suretiyle, orta halli bir yaklaşımı benimseyin. Sahte bir gurur ya da kibire kapılmadan, özgüveninizi ve yeterliliğinizi gösteren bir dil kullanarak rahat konuşun. “Evet, teşekkür ederim, ekibim ve ben gerçekten çok iyi bir iş çıkardık!” harika bir yanıttır. “Teşekkür ederim. Bu işi iyi yapmak için harcadığımız çabaları takdir etmenizden memnuniyet duydum,” da bir başka güzel yanıttır.

Biri sizi kişisel olarak övdüğünde, daha detaylı geribildirim almayı deneyin. Övgü, rahatsızlık verebilir; çünkü genellikle bir yargı içerir. Elbette, bu bir pozitif yargıdır; ama her şeye rağmen yargıdır. “Çok iyi bir lidersiniz,” ifadesi, kaçınılmaz bir biçimde zihninizde, sizden daha iyi olduğunu bildiğiniz bütün liderlerle bir karşılaştırma yapmanıza yol açarak, güvensizlik ve huzursuzluk ile sonuçlanır.

Konuşmacıya teşekkür edin ve şunu sorun: “Liderliğimin hangi yönü size kolaylık sağladı?” Bu soru, liderlik becerilerinizi geliştirmenize gerçekten yardımcı olacak özel yorumlar (“Herkesin eşit zamana sahip olmasını sağlama yönteminizi beğeniyorum”) yapılmasını sağlayacaktır.

2. Pozitif olanı vurgulayın.

İnsanların bir alışkanlık halinde şikayet ettiklerini fark ettiniz mi? Kendilerini mutsuz kılan şeyleri tarif ederken hep aynı sözcükleri kullanırlar. Bir kişi, hemfikir olmadığı her insan için “geyik muhabbetli içten pazarlıklı” diyebilir. Bir başkası hayal kırıklığına yol açan her olay için -ister geçmişte kalsın, isterse bekleniyor olsun- “felaket” diyebilir.

Başkalarının şikayet etme alışkanlıklarının size aşikar olması gibi sizin alışkanlıklarınızın da başkalarına aşikar olduğunu hiç düşündünüz mü?

Yönetim, şikayet edenleri kaybedenler olarak görür. Bu yüzden, şikayet edenler, asla en iyi projeleri alamazlar ve terfileri sürekli ertelenir. Büsbütün şikayetçi bir insan olmayabilirsiniz; ama büyük ihtimalle tipik şikayet alışkanlıklarına ve bu alışkanlıkları tetikleyen duygusal ortamlara sahipsinizdir.

Alışkanlığınızı tanımlamak için bir iki gün dikkat kesilin. Şikayetlerinizi tetikleyen nedir ve tipik olarak kullandığınız sözcükler hangileri? (Bir sonuca varamıyorsanız, güvendiğiniz bir arkadaşınızdan yardım isteyin.)

Daha sonra, kendinizi ifade etmenin daha pozitif yollarını bulun. Pozitif yer değiştirmeler çok yapay duruyorsa, herhangi bir duygusal yükleme yapmadan, kişi ya da durumu açıklamanın daha gerçekçi bir yolunu bulmaya çalışın.

“Geyik muhabbetli içten pazarlıklı” kişi, “politika meraklısı” olabilir ya da yalnızca “Joe” olabilir. Bu “yıkıcı proje”, “yeni talepler nedeniyle maalesef ertelenmiş” olabilir ya da basitçe bir “yazıcı yükseltme projesi”dir.

Şikayetlerinizi ve söylenmelerinizi, arkadaşlarınıza, eşlerinize ve ofis “dışındaki” dostlarınıza saklayın. Kariyeriniz, bunun için size minnettar olacaktır.

3. “İhtiyaç duymak” yerine “istemeyi” seçin.

“İhtiyaç duymak”, “yapılması gerekmek”, “mecbur olmak”, “yükümlü olmak” gibi ifadeler yerine “istemek” ifadesini kullandığınızda neler olduğunu görmek için bir iki gün ya da bir hafta geçirin.

“Şimdi işe gitmek üzere çıkmak istiyorum.”

“Bu raporu bu gün içinde bitirmek istiyorum.”

“Personel toplantısına gitmek istiyorum.”

Bu size tuhaf geliyorsa, özellikle de kendinize yalan söylediğinizi hissediyorsanız, NEDEN bu işleri yapmak istediğinizi de söyleminize ekleyin.

“Şimdi işe gitmek üzere çıkmak istiyorum; çünkü, zamanında ofiste olduğum zaman günüm daha iyi geçiyor.”

“Bu raporu bu gün içinde bitirmek istiyorum; çünkü patronum, sabah ilk iş buna bakacak.”

“Personel toplantısına gitmek istiyorum; çünkü, gitmediğim zaman ekip arkadaşlarım önceliklerim hakkında iğneleyici sözler söylüyorlar ve patronum sinirleniyor.”

Mümkün olan her durumda “istemek” sözcüğünü kullanmak, yaşama daha eğlenceli bakmayı sağlayabilir. Gerçekten de yakın bir arkadaşım, “yapılacaklar” listesi yerine “yapılması istenenler” listesi oluşturuyor. Bunun ciddi anlamda daha motive edici olduğunu söylüyor!

“Dil, ayın gelgit üzerindeki etkisi gibi gizli bir güç uygular.”