ÇAPRAZ BAĞ YARALANMALARI Ön ve arka çapraz bağ,diz stabilitesinde başlıca öneme sahip olan iki bağdır.Yaralanmaları genellikle sporcuları ilgilendirmekte olup,bazen sporcunun spor yaşamına son verebilmektedir. ÇAPRAZ BAĞLARIN ANATOMİSİ Ön ve arka çapraz bağ, interkondiler bölgede birbirini çaprazlayacak şekilde, femur ile tibia arasında oblik olarak uzanırlar.Ön çapraz bağ;yukarıdan aşağıya,arkadan öne ve lateralden mediale doğru oblik olarak uzanırken; arka çapraz bağ yine yukarıdan aşağıya,ancak önden arkaya ve medialden laterale doğru oblik olarak ilerlemektedir.Ortalama uzunlukları 3,5-4 cm olup; arka çapraz bağ, ön çapraz bağdan daha kalın ve daha dayanıklıdır.Her iki bağ dizin ekstansiyon ve fleksiyon konumunda gerilen ve gevşeyen ayrı liflere sahiptir.Yine her iki bağ da, sinovia ile örtülü olduklarından,intrakapsüler ancak ekstrasinovyaldirler.Çapraz bağları saran sinovia, zengin kan damarlarına sahip olmasına rağmen, çapraz bağların iyileşme özellikleri yan (kollateral) bağlardan daha kötüdür.Bu özellik, diz çevresindeki iki tip bağın yaralanmalarında farklı yaklaşımları gerektirmektedir. ÇAPRAZ BAĞLARIN FONKSİYONLARI Ön çapraz bağ,temel olarak tibianın femura göre daha öne yer değiştirmesini önlerken;arka çapraz bağ tibianın arkaya doğru yer değiştirmesini önler. ÖN ÇAPRAZ BAĞ YARALANMALARI Yaralanma mekanizması Sıklıkla futbol, basketbol, kayak vb. sporları sırasında, daha seyrek olarak da otomobil ve motosiklet kazaları sırasında çapraz bağlar kopabilir.Ön çapraz bağ, en sık olarak dizin bir valgus ve dış rotasyon yaralanması sonucu kopar. Yakınmalar Ön çapraz bağ kopmasında hasta,genellikle yaralanma sırasında bir ses duyar; dizinin yerinden oynadığını hisseder ve spora devam edemez; dizde hızla (ilk yarım saat içinde) şişlik gelişir. Bu şişlik, eğer ek bir yaralanma yoksa, genellikle yaklaşık 3 haftalık bir süre içinde yatışır ve ardından günlük fonksiyonları normale döner.